당신은 주제를 찾고 있습니까 “umowa dożywocia plusy i minusy – Prawo na co dzień: umowa dożywocia“? 다음 카테고리의 웹사이트 you.dianhac.com.vn 에서 귀하의 모든 질문에 답변해 드립니다: https://you.dianhac.com.vn/blog. 바로 아래에서 답을 찾을 수 있습니다. 작성자 TVT Zgorzelec 이(가) 작성한 기사에는 조회수 11,387회 및 좋아요 155개 개의 좋아요가 있습니다.
Table of Contents
umowa dożywocia plusy i minusy 주제에 대한 동영상 보기
여기에서 이 주제에 대한 비디오를 시청하십시오. 주의 깊게 살펴보고 읽고 있는 내용에 대한 피드백을 제공하세요!
d여기에서 Prawo na co dzień: umowa dożywocia – umowa dożywocia plusy i minusy 주제에 대한 세부정보를 참조하세요
Jest to umowa dwustronna, gdyż z jednej strony mamy osobę lub osoby przenoszące własność nieruchomości a z drugiej osobę lub osoby tę własność przyjmujące w zamian za służebność lokalową i gruntową, oraz godziwe warunki życia do śmierci.
Nasi widzowie mogą mieć wpływ na tematykę programu, dlatego zapraszamy do zadawania pytań. Proszę je wysyłać na adres [email protected] lub pod numerem telefonu 756455335 (w godzinach od 9:00 do 14:00).
umowa dożywocia plusy i minusy 주제에 대한 자세한 내용은 여기를 참조하세요.
Umowa dożywocia – co to jest? Poznaj plusy, minusy i koszty …
Co to jest umowa dożywocia i kiedy można z niej skorzystać? Przedstawiamy plusy i minusy oraz koszty zawarcia umowy dożywocia.
Source: www.totalmoney.pl
Date Published: 10/11/2022
View: 9059
Umowa dożywocia, czyli mieszkanie w zamian za opiekę …
Jak każda umowa cywilnoprawna, umowa dożywocia ma swoje plusy i minusy. Nabywca otrzymuje nieruchomość za darmo, nie musi zatem zaciągać …
Source: www.finansowysupermarket.pl
Date Published: 11/22/2021
View: 2648
Umowa dożywocia – plusy i minusy – Fundusz Pomocna Dłoń
Poznaj plusy i minusy umowy dożywocia ➤ Co to jest renta dożywotnia? ➤ Czy umowa dożywocia to dobre rozwiązanie?
Source: funduszpomocnadlon.pl
Date Published: 6/19/2021
View: 1616
Umowa dożywocia: na czym polega. Wady i zalety umowy o …
Wady i zalety umowy o dożywocie. 2019-12-10 13:58. Umowa dożywocia polegająca na przeniesieniu własności nieruchomości może być korzystna dla osób starszych …
Source: muratordom.pl
Date Published: 12/21/2021
View: 3886
Umowa dożywocia – czym się charakteryzuje? Kiedy można …
Podsumowanie: umowa dożywocia plusy i minusy. Główną korzyścią wynikającą z umowy dożywocia jest przede wszystkim możliwość zapewniania …
Source: www.money.pl
Date Published: 3/5/2021
View: 6316
Czym jest i ile kosztuje umowa o dożywocie? Czym różni się …
Gdzie złożyć wniosek o drugi kredyt hipoteczny? Umowy dożywocia – plusy i minusy. Czy warto posłużyć się umową …
Source: www.17bankow.com
Date Published: 8/26/2022
View: 8508
umowa dożywocia. Czy to się opłaca? Plusy i minusy
Umowa dożywocia jest regulowana przez KC (Kodeks Cywilny). Według przepisów nabywca powinien przyjąć osobę oddającą mu nieruchomość jako …
Source: www.domyseniora.pl
Date Published: 8/17/2021
View: 9847
Umowa dożywocia. Czym jest i kiedy się ją stosuje?
Umowa dożywocia plusy i minusy. Plusami umowy dożywocia jest jej charakter, zbywca ma zapewnione do końca życia miejsce zamieszkania oraz …
Source: izabelabaran.pl
Date Published: 8/26/2022
View: 4718
Umowa dożywocia – co to takiego? Czy warto ją zawierać?
Umowa dożywocia zawierana jest w formie aktu notarialnego. Obowiązki zobowiązanego z umowy dożywocia. Zgodnie z przepisami obowiązującego prawa …
Source: adwokat-wolny.pl
Date Published: 2/23/2022
View: 899
Na czym polega umowa dożywocia? Wady i zalety – Vivus.pl
Kiedy warto rozważyć podpisanie umowy dożywocia? Jakie są wady i zalety takiego rozwiązania?Dowiedz się, na czym polega i co mozna w niej …
Source: www.vivus.pl
Date Published: 7/19/2021
View: 5102
주제와 관련된 이미지 umowa dożywocia plusy i minusy
주제와 관련된 더 많은 사진을 참조하십시오 Prawo na co dzień: umowa dożywocia. 댓글에서 더 많은 관련 이미지를 보거나 필요한 경우 더 많은 관련 기사를 볼 수 있습니다.
주제에 대한 기사 평가 umowa dożywocia plusy i minusy
- Author: TVT Zgorzelec
- Views: 조회수 11,387회
- Likes: 좋아요 155개
- Date Published: 2021. 5. 11.
- Video Url link: https://www.youtube.com/watch?v=Ult_oW9sQ18
Jakie korzyści daje umowa dożywocia?
W odróżnieniu od umowy darowizny, umowa o dożywocie dużo lepiej zabezpiecza interesy osoby wyzbywającej się własności nieruchomości. Daje prawną gwarancję tego, że dożywotnik nie zostanie wyrzucony z mieszkania, które nie jest już jego własnością, a także wiele innych uprawnień. Art. 908 par.
Czy przy umowie dożywocia trzeba mieszkać razem?
Chcesz zawrzeć umowę dożywocia? Czy trzeba mieszkać razem? Niekoniecznie – dożywotnik oraz nabywca mogą umówić się, że nieruchomość będzie obciążona prawem użytkowania na rzecz zbywcy.
Co z umowa dożywocia po śmierci dożywotnika?
Prawo dożywocia jest niezbywalne. Oznacza to, że dożywotnik nie może go przenieść na inną osobę oraz nie podlega ono dziedziczeniu. Wygasa z momentem śmierci dożywotnika. Przedmiotem umowy dożywocia może być zarówno nieruchomość gruntowa, budynkowa jak i lokalowa.
Jakie są koszty umowy dożywocia?
dożywotnika, notariusz pobierze stałą opłatę sądową w kwocie 150 zł – od wniosku o wpis praw osobistych. Koszty notarialne obejmują przy tym ustalaną indywidualnie taksę notarialną, a także taksę w wysokości 6 zł netto za każdą rozpoczętą stronę plus obowiązującą stawkę podatku VAT.
Kiedy umowa dożywocia jest nieważna?
W przypadku rozwiązania umowy dożywocia należy przeanalizować przepis art. 913 § 2 k.c., w którym stwierdza się, iż w wypadkach wyjątkowych sąd może na żądanie zobowiązanego albo dożywotnika, jeżeli dożywotnik jest zbywcą nieruchomości, rozwiązać umowę o dożywocie.
Co lepsze darowizna czy umowa dożywocia?
Zawarcie umowy dożywocia zwalnia nabywcę nieruchomości od płacenia zachowku, natomiast w przypadku zawarcia umowy darowizny, uprawniony z tytułu spadku zawsze będzie mógł żądać od osoby, która otrzymała od spadkobiercy darowiznę, sumy pieniężnej potrzebnej do uzupełnienia zachowku.
Co może dożywotnik?
Dożywocie można ustanowić jedynie na rzecz osoby fizycznej, pozostającej jednocześnie zbywcą nieruchomości lub osobą mu bliską (art. 908 § 3 k.c.). Do kręgu uprawnionych obok zbywcy wejdą wiec nie tylko jego krewni i powinowaci, ale także osoby, z którymi wiążą go szczególnie bliskie stosunki (np. konkubent) (tak: E.
Czy dożywotnik może się sam utrzymywać?
Okoliczność, że dożywotnik może się utrzymać samodzielnie, nie uzasadnia zwolnienia nabywcy nieruchomości od świadczeń z umowy dożywocia, bowiem może być ono zastrzeżone także na rzecz osoby, która ma dostateczne źródło utrzymania.
Czy rodzina może podważyć umowę dożywocia?
Konsekwencją wydania wyroku rozwiązującego umowę dożywocia jest przejście własności nieruchomości z powrotem na zbywcę i wygaśnięcie prawa dożywocia. Przepis art. 913 § 2 K.c. jednoznacznie określa, że z żądaniem rozwiązania umowy może wystąpić tylko zobowiązany lub dożywotnik, a nie spadkobierca.
Czy Dożywocie jest dziedziczone?
Dożywocie jest prawem majątkowym osobistym, a co za tym idzie jest niezbywalne i nie podlega dziedziczeniu. Wygasa zatem zawsze na skutek śmierci dożywotnika (art. 908 § 1 Kodeksu cywilnego).
Czy dożywotnik może zrzec się prawa dożywocia?
W wypadkach wyjątkowych sąd może na żądanie zobowiązanego lub dożywotnika, jeżeli dożywotnik jest zbywcą nieruchomości, rozwiązać umowę o dożywocie. Prawo dożywocia wygasa też z chwilą śmierci dożywotnika. W takiej sytuacji należy wnieść o wykreślenie zapisu z księgi.
Czy umowa dożywocia jest dziedziczna?
Prawo dożywocia jest niezbywalne, co oznacza, że dożywotnik nie może go przenieść na inną osobę i że nie podlega ono dziedziczeniu. Wyjątkiem są jedynie te uprawnienia dożywotnika, które stały się wymagalne za jego życia i których nie otrzymał (np. należne, a niewypłacone świadczenia pieniężne) – te są dziedziczone.
Kto płaci podatek od dożywocia?
Umowa o dożywocie jest opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych, co oznacza, że podatek wynosi 2% wartości rynkowej nieruchomości (Art. 1, ust. 1 Ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych). Podatek powinien zapłacić nabywca nieruchomości.
Czy płaci się podatek od umowy dożywocia?
1 ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nabycie tytułem umowy dożywocia podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Czy umowa dożywocia chroni przed zachowkiem?
Od umowy dożywocia nie trzeba płacić zachowku
Umowa dożywocia nie jest bezpłatnym przysporzeniem, w przeciwieństwie do darowizny. Dlatego też spadkobiercy nie będą mogli co do zasady żądać zachowku od wartości nieruchomości przekazanej w drodze umowy dożywocia, tak jakby to miało miejsce w przypadku umowy darowizny.
Czy umowa dożywocia chroni przed zachowkiem?
Od umowy dożywocia nie trzeba płacić zachowku
Umowa dożywocia nie jest bezpłatnym przysporzeniem, w przeciwieństwie do darowizny. Dlatego też spadkobiercy nie będą mogli co do zasady żądać zachowku od wartości nieruchomości przekazanej w drodze umowy dożywocia, tak jakby to miało miejsce w przypadku umowy darowizny.
Jakie prawa ma dożywocia?
908 § 1 k.c.). W ramach dożywocia nabywca nieruchomości zobowiązany jest bowiem zapewnić dożywotnikowi utrzymanie, to jest przyjąć go jako domownika, dostarczyć mu wyżywienia, ubrania, światła, opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie.
Czy rodzina może podważyć umowę dożywocia?
Konsekwencją wydania wyroku rozwiązującego umowę dożywocia jest przejście własności nieruchomości z powrotem na zbywcę i wygaśnięcie prawa dożywocia. Przepis art. 913 § 2 K.c. jednoznacznie określa, że z żądaniem rozwiązania umowy może wystąpić tylko zobowiązany lub dożywotnik, a nie spadkobierca.
Czy dożywotnik może się sam utrzymywać?
Okoliczność, że dożywotnik może się utrzymać samodzielnie, nie uzasadnia zwolnienia nabywcy nieruchomości od świadczeń z umowy dożywocia, bowiem może być ono zastrzeżone także na rzecz osoby, która ma dostateczne źródło utrzymania.
Umowa dożywocia – co to jest? Poznaj plusy, minusy i koszty zawarcia umowy dożywocia
Istnieje wiele sposobów na nabycie mieszkania lub domu. Zakup za gotówkę czy kredyt hipoteczny, to nie jedyne dostępne opcje. Na myśl nasuwa się od razu dziedziczenie. Nieruchomość może jednak zostać na nas przepisana również za życia jej właściciela. W takiej sytuacji często sporządzana jest umowa dożywocia, która gwaratuje mu, że nie straci dachu nad głową po przeniesieniu prawa własności.
Umowa dożywocia – co to znaczy?
Umowa dożywocia to rodzaj umowy cywilnoprawnej. Reguluje ją Kodeks Cywilny, a dokładniej mówiąc, art. 908-916. Na czym ona polega? Właściciel nieruchomości zobowiązuje się w niej do przeniesienia własności na nabywcę, w zamian jednak nabywca musi mu zagwarantować dożywotnie utrzymanie. W praktyce najczęściej oznacza to, że nabywca mieszka wraz z pierwotnym właścicielem i zapewnia mu środki niezbędne na utrzymanie.
To nie wszystko. W Kodeksie Cywilnym możemy przeczytać, że “„jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym”.
Prawo dożywocia może zostać ustanowione na rzecz więcej niż jednej osoby, czyli na małżeństwa.
Umowa dożywocia a zachowek
Jak przedstawia się umowa dożywocia a kwestia dziedziczenia? Jak się okazuje, zapisy z testamentu po jej podpisaniu zostają unieważnione. Jak to możliwe? W przeciwieństwie do darowizny, umowa dożywocia nie stanowi bezpłatnego przysporzenia. Z tego też względu spadkobiercy nie mogą rościć praw do zachowku od wartości nieruchomości.
Umowa dożywocia a darowizna ze służebnością
Umowa darowizny ze służebnością dożywotniego mieszkania nie jest tym samym co umowa dożywocia. Co różni te dwa rodzaje umów? Darowizna mieszkania to rodzaj umowy jednostronnie zobowiązującej. Oznacza to, że właściciel mieszkania zobowiązuje się do przeniesienia praw własności do nieruchomości na nabywcę. Jednocześnie ma on prawo zamieszkiwać w części lub w całej nieruchomości do końca swojego życia. Nabywca nieruchomości nie ma jednak względem pierwotnego właściciela żadnych obowiązków.
To może Cię zainteresować: Prawo spadkowe 2021 – sprawdź co reguluje i kto dziedziczy długi
Umowa dożywocia – ile kosztuje sporządzenie umowy dożywocia u notariusza?
Umowa dożywocia musi zostać sporządzona u notariusza. W innym przypadku będzie nieważna. Takie rozwiązanie wiąże się jednak z opłatami. Jakie są koszty notarialne umowy dożywocia? W dużej mierze zależą one od wartości nieruchomości i kształtują się następująco:
powyżej 60.000 zł do 1.000.000 zł – 1.010 zł + 0,4% od nadwyżki powyżej 60.000 zł;
powyżej 1.000.000 zł do 2.000.000 zł – 4.770 zł + 0,2% od nadwyżki powyżej 1.000.000 zł;
powyżej 2.000.000 zł – 6.770 zł + 0,25% od nadwyżki powyżej 2.000.000 zł, nie więcej jednak niż 10.000 zł
Wymagane są także konkretne dokumenty do podpisania umowy dożywocia. Przed wizytą u notariusza należy przygotować:
dowód osobisty lub paszport,
podstawa nabycia nieruchomości,
zaświadczenia właściwego Naczelnika Urzędu Skarbowego o uregulowaniu podatku od spadków i darowizn.
Umowa dożywocia a podatek
Umowa o dożywocie jest opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych, co oznacza, że podatek wynosi 2% wartości rynkowej nieruchomości (Art. 1, ust. 1 Ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych). Podatek powinien zapłacić nabywca nieruchomości.
Kliknij i sprawdź: Umowa przyrzeczona – co to jest i jaki jest jej koszt?
Kupno nieruchomości a lokator z umową dożywocia – co warto wiedzieć?
Zastanawiasz się nad zakupem nieruchomości, w której zamieszkuje lokator z umową dożywocia? Nie jesteś pewien, czy to dobry pomysł? Musisz wiedzieć, że wówczas nie tylko będziesz zobowiązany dzielić nieruchomość z lokatorem, ale i zapewnić mu wyżywienie, opiekę lekarską, dostęp do mediów, itd. Niekiedy istnieje możliwość zamiany umowy dożywocia na dożywotnią rentę. I ta sytuacja wiąże się jednak z ponoszeniem dodatkowych kosztów być może przez wiele lat.
Niestety, umowa dożywocia często nie jest zawarta w księdze wieczystej. Dotyczy to głównie umowy dożywocia sporządzonej przed 1991 rokiem, kiedy to przepisy prawa nie nakładały na notariuszy obowiązku składania do sądu wniosków o wpis umowy dożywocia. Zanim kupisz nieruchomość, sprawdź najpierw podstawę jej nabycia.
Umowa dożywocia a kredyt hipoteczny – co na to bank?
Jest jeszcze jedna ważna kwestia, który dotyczy umowy dożywocia a hipoteki. Warto wiedzieć, że kredyt hipoteczny nie wyklucza umowy dożywocia. Jeśli hipoteka została wpisana do księgi wieczystej wcześniej niż prawo dożywocia, to ma ona pierwszeństwo przed prawem dożywocia.
A czy można uzyskać kredyt hipoteczny na nieruchomość z umową dożywocia? Niestety, ale nie. Umowa dożywocia dyskwalifikuje możliwość zaciągnięcia kredytu z zabezpieczeniem na nieruchomości
Jak rozwiązać umowę dożywocia? Czy to w ogóle możliwe?
Nie można odwołać umowy dożywocia. Jej rozwiązanie może nastąpić jedynie przez drogę sądową, a i wtedy raczej nie będzie mieć miejsca sytuacja, w której nieruchomość wróci do pierwotnych właścicieli, a nabywca zrzeknie się swoich obowiązków względem lokatorów.
Rozwiązanie umowy dożywocia najczęściej ma miejsce w sytuacji, gdy dożywotnik i nabywca nie będą mogli pozostawać ze sobą w bezpośredniej styczności. Powodem tego stanu rzeczy może być chociażby odległość, ale i poważny konflikt. Wówczas sąd zmienia uprawnienia wynikające z dożywocia. Zazwyczaj zastępuje je dożywotnia renta.
Umowa dożywocia po śmierci dożywotnika – co w takiej sytuacji?
Pewne wątpliwości budzi kwestia umowy dożywocia a śmierci zobowiązanego. Co, gdy dożywotnik zmarł? W takiej sytuacji osoba, która nabyła od niego mieszkanie, musi własnym kosztem wyprawić pogrzeb zmarłemu. Pogrzeb ten powinien odpowiadać miejscowym zwyczajom.
Ponadto, na względzie należy mieć, że umowa dożywocia wiąże się z przeniesieniem własności wyłącznie nieruchomości. Rzeczy ruchome, które się w niej znajdują wchodzą w skład majątku spadkowego, a rozporządzanie nimi przez nabywcę nieruchomości jest niezgodne z prawem.
Umowa dożywocia – co jeszcze warto wiedzieć?
Czy nieruchomość nabytą w ramach umowy dożywocia można sprzedać? A co, jeżeli dożywotnik posiada długi? Czy nabywca nieruchomości musi je spłacać? Sprawdzamy pozostałe kwestie, które mogą mieć znaczenie przy zawieraniu umowy dożywocia.
Umowa dożywocia a długi dożywotnika
Co, gdy podpisałeś umowę dożywocia, a następnie dowiedziałeś się o długach dożywotnika – czy będziesz musiał je spłacić lub, czy komornik ma prawo zająć Twoje mieszkanie? Możesz odetchnąć z ulgą. Mieszkanie nie zostanie zlicytowane. Nie będziesz także musiał spłacać długów dożywotnika, chyba że jesteś krewnym i po nim dziedziczysz. Możesz jednak spadek odrzucić, co oznacza, że długi na Ciebie nie przejdą. Na odrzucenie spadku masz 6 miesięcy od dnia powzięcia wiedzy o powołaniu do spadku.
Sprawdź koniecznie: Koszty komornicze – kto i ile zapłaci za koszty postępowania i egzekucji komorniczej?
Umowa dożywocia a podział majątku
O ile umowa dożywocia została zawarta w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej, o tyle wejdzie w skład majątku wspólnego małżonków. Jeśli zatem dojdzie do rozwodu i podziału majątku, to nieruchomość pozyskana w ramach umowy dożywocia także zostanie w tym podziale uwzględniona, ponieważ będzie stanowić własność obojga małżonków.
Umowa dożywocia a sprzedaż mieszkania
Czy możesz sprzedać mieszkanie z umową dożywocia? Tak, możesz to zrobić, musisz jednak ujawnić takie prawo w ogłoszeniu o zbyciu nieruchomości. Nowi nabywcy powinni znać stan prawny nieruchomości, którą chcą kupić. W innym wypadku może to zostać potraktowane jako zatajenie informacji. Co ważne, dożywotnik może żądać zamiany prawa dożywocia na dożywotnią rentę. Jej wysokość musi odpowiadać wartości tego prawa.
Sprawdź także: Odpowiedzialność za długi współmałżonka – co zrobić, żeby nie odpowiadać za długi męża
Umowa dożywocia, czyli mieszkanie w zamian za opiekę. Plusy i minusy, porady, dokumenty
Umowa dożywocia to instytucja prawna, z której korzystają seniorzy posiadający np. gospodarstwo rolne lub inną nieruchomość na własność. Nazywana również mieszkaniem za opiekę, umożliwia przekazanie prawa do nieruchomości osobie trzeciej, w zamian za dożywotnią opiekę – utrzymanie i możliwość przebywania w mieszkaniu aż do śmierci. Prezentujemy najważniejsze informacje o umowie dożywocia – jaką powinna mieć formę, gdzie można ją zawrzeć i czy warto z niej korzystać.
Zakup nieruchomości za gotówkę nie jest jedyną drogą do stania się właścicielem domu lub mieszkania. Wiele osób zaciąga pożyczkę, który pomaga sfinansować transakcję, inni mają to szczęście, że dziedziczą nieruchomość po krewnych lub otrzymują ją w formie darowizny. Istnieje jednak inna opcja – mieszkanie w zamian za opiekę, które zakłada przepisanie nieruchomości za dożywotnie utrzymanie seniora.
Co to jest umowa dożywocia?
Co to jest umowa dożywocia? To umowa cywilnoprawna, na mocy której jedna ze stron w zamian za przeniesienie na jej rzecz własności nieruchomości zobowiązuje się do dożywotniego utrzymania osoby zbywającej przedmiotową nieruchomość.
Przykład: Maria Kowalska jest właścicielką gospodarstwa rolnego. Na mocy umowy dożywocia zobowiązała się do przekazania na rzecz swojego syna, Zbigniewa Kowalskiego, domu oraz działki, na której znajduje się nieruchomość. Syn otrzymał mieszkanie za dożywotnią opiekę, musi zatem zapewnić matce utrzymanie aż do śmierci.
Umowa dożywocia jest regulowana przez KC (Kodeks Cywilny). Według przepisów nabywca powinien przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału. Osoba otrzymująca mieszkanie za opiekę nad starszą osobą powinna również zapewnić jej pomoc i pielęgnowanie w chorobie, a po śmierci pogrzeb na własny koszt. W niektórych przypadkach zamiast mieszkania i utrzymania nabywca jest zobowiązany do wypłacania zbywcy dożywotniej renty – np. jeśli strony wejdą w konflikt i odwołają się do sądu.
Żeby umowa dożywocia, czyli mieszkania w zamian za opiekę nad domem, była ważna, musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego. Przedmiotem umowy może być grunt, dom, jak również mieszkanie. Zbywcą może być jedynie osoba fizyczna, a nabywcą – osoby fizyczne lub prawne.
Jakie są plusy i minusy sytuacji, w której ktoś przepisze na nas mieszkanie w zamian za opiekę?
Jak każda umowa cywilnoprawna, umowa dożywocia ma swoje plusy i minusy. Nabywca otrzymuje nieruchomość za darmo, nie musi zatem zaciągać kredytu ani samodzielnie finansować zakupu domu lub mieszkania. Zyskuje pod względem ekonomicznym, jednak musi sprostać ogromnej odpowiedzialności, jaką jest utrzymanie i pielęgnowanie zbywcy nieruchomości. Schorowany senior często wymaga kompleksowej opieki, zapewniania leków, nierzadko specjalistycznego leczenia, dlatego, zanim podpisze się umowę na mieszkanie za opiekę dożywotnią, trzeba się dobrze zastanowić.
W internecie można znaleźć wiele ogłoszeń o treści: „przepiszę mieszkanie w zamian za opiekę” – często zamieszczają je osoby niemające rodziny, które chcą zapewnić sobie godne warunki życia na starość. W takiej sytuacji decydują się na zawarcie umowy dożywocia. Wady tego rozwiązania to także konflikty, do których może dochodzić między zbywcą a nabywcą. W skrajnych przypadkach sąd może orzec o rozwiązaniu umowy dożywocia.
Umowa dożywocia a zachowek. Co trzeba wiedzieć?
Umowa dożywocia a zachowek – jak mają się do siebie te instytucje prawne? Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że umowa dożywocia nie jest umową nieodpłatną – nabywca zobowiązuje się przecież do określonego świadczenia względem zbywcy (musi zapewniać mu utrzymanie). Z tego faktu wynikają daleko idące konsekwencje – w przypadku umowy dożywocia zachowek nie będzie płacony od przekazanej nieruchomości.
Ujmując to w skrócie – osoba otrzymująca mieszkanie nie będzie musiała płacić spadkobiercom zbywcy zachowku. Znajduje to odzwierciedlenie w uzasadnieniach wielu wyroków sądowych dotyczących stosunku między umową dożywocia a zachowkiem. Orzeczenia SN (Sądu Najwyższego) potwierdzają tę interpretację.
Sprawdź również: Dziedziczenie długu – jak wygląda spłata pożyczki po śmierci pożyczkobiorcy?
Umowa dożywocia a darowizna. Poznaj różnicę!
Umowa dożywocia a darowizna – czym się różnią? Jak wiemy, nieruchomość może być przekazana jeszcze za życia właściciela nie tylko na podstawie umowy dożywotniej opieki, ale również darowizny. Darowizna jest jednak bezpłatnym przysporzeniem na rzecz obdarowanego, a to bardzo wiele zmienia w kontekście przyszłej masy spadkowej. Według obowiązujących przepisów majątek przekazany w formie darowizny podlega zachowkowi.
Jeśli zatem właściciel nieruchomości zdecyduje się dokonać darowizny, to osoba obdarowana będzie musiała liczyć się z koniecznością zapłaty zachowku na rzecz spadkobierców zbywcy. Jeśli z kolei senior przepisze mieszkanie za opiekę, to nieruchomość ta nie będzie liczona przy wypłacaniu zachowku dla spadkobierców. Okazuje się zatem, że darowizna może nie być opłacalna – przed podjęciem decyzji co do formy umowy najlepiej zatem skonsultować się z notariuszem.
Osobna kwestia to umowa dożywocia a darowizna ze służebnością. Chociaż te konstrukcje prawne są do siebie podobne, to jednak różnią się zasadniczo. Przede wszystkim w przypadku darowizny ze służebnością mieszkania obdarowany nie musi utrzymywać zbywcy ani zapewniać mu opieki. Darowizna ze służebnością to zatem nie to samo co umowa dożywocia.
Jakie dokumenty są niezbędne do zawarcia umowy dożywocia?
Jak wspomnieliśmy, umowa dożywocia ma formę aktu notarialnego, przy jej sporządzeniu trzeba zatem skorzystać z usług notariusza. Chcesz zawrzeć umowę dożywocia? Jakie dokumenty należy przygotować?
Dowód osobisty,
podstawa nabycia nieruchomości (np. wypis aktu notarialnego sprzedaży nieruchomości),
numer księgi wieczystej,
zaświadczenie o braku zaległości w opłatach za nieruchomość (np. za czynsz),
wypis z rejestru gruntów (w przypadku nieruchomości gruntowych),
wypis z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub zaświadczenie o braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Przy zawieraniu umowy dożywocia trzeba przygotować się na koszty. Należą do nich:
taksa notarialna ,
, podatek PCC,
opłata sądowa,
taksa notarialna za wypisy aktu (6 zł netto) za każdą stronę.
A jak powinna wyglądać umowa dożywocia? Wzór można otrzymać u notariusza, który będzie sporządzał akt.
Umowa dożywocia a podatek. Nabywcy, dochodowy, od czynności cywilnoprawnych – który musimy opłacić?
Mieszkanie za opiekę – podatek: ile wynosi i kto musi go płacić? Osoby, które zdecydują się zawrzeć umowę dożywocia, muszą odprowadzić podatek z tego tytułu, a kwota ta w całości zasila Skarb Państwa. Ile trzeba zapłacić w przypadku umowy dożywocia? Stawka podatku wynosi 2%, jest to zatem spore obciążenie w przypadku nieruchomości – jak wiemy ich ceny z roku na rok rosną. Poniżej przedstawiamy szczegóły dotyczące kwestii umowa dożywocia a podatek.
Umowa dożywocia a podatek nabywcy
Przy zawieraniu umowy na mieszkanie za opiekę trzeba pamiętać o tym, że podatek płaci jedynie nabywca, a nie zbywca nieruchomości (dożywotnik). Określoną sumę odprowadza zatem osoba zobowiązana – ta, na której rzecz przekazano mieszkanie w ramach umowy dożywocia. Podatek nabywcy to PCC, czyli od czynności cywilnoprawnych. Nabywca nie ma natomiast obowiązku płacenia podatku od spadków i darowizn.
Będąc w temacie: Podatek od zakupu mieszkania – jaki jest, ile wynosi i kto go płaci?
Umowa dożywocia a podatek od czynności cywilnoprawnych
Według ustawy z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych umowa dożywocia jest opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2% wartości nieruchomości będącej przedmiotem transakcji.
Przykład: Zbigniew Kowalski zawarł umowę dożywocia, w ramach której przeniesiono na niego własność nieruchomości wartej 1 mln zł. Z tego tytułu będzie musiał zapłacić podatek PCC w wysokości 20 tys. zł.
Umowa dożywocia a podatek dochodowy
Umowa dożywocia a podatek dochodowy – czy transakcja stanowi przychód i podlega opodatkowaniu? Zgodnie z uchwałą Naczelnego Sądu Administracyjnego z 17 listopada 2014 r., w przypadku umowy dożywocia nie jest możliwe określenie przychodu, a obdarowany nie musi z tego tytułu rozliczać PIT. Mowa oczywiście o sytuacjach, w których zdecyduje się sprzedać nieruchomość przed upływem 5 lat od jej nabycia w ramach umowy dożywocia.
Umowa dożywocia i mieszkanie za opiekę – podręczne Q&A
Kwestia umowy dożywocia z pewnością nie jest jednowymiarowa, dlatego może pojawić się wokół niej wiele pytań. Odpowiedzi na najczęściej podnoszone kwestie zebraliśmy poniżej.
Czy możliwa jest umowa dożywocia między małżonkami?
Umowa dożywocia w małżeństwie jest możliwa – wszystko zależy od stosunków majątkowych panujących między małżonkami. W przypadku gdy przedmiotowa nieruchomość należy do majątku osobistego dożywotnika, zawarcie umowy jest dopuszczalne.
Umowa dożywocia w świetle skargi pauliańskiej
Umowa dożywocia a skarga pauliańska – czy można uznać zawarcie umowy dożywocia za bezskuteczne? Okazuje się, że tak. Jeśli przekazanie nieruchomości zostało dokonane z pokrzywdzeniem wierzyciela, to ma on prawo do powołania się na tzw. skargę pauliańską. Mowa o sytuacji, w której dłużnik pozbył się majątku na rzecz osoby trzeciej ze szkodą dla wierzyciela.
Przykład: Antoni Nowak jest dłużnikiem – zalega ze spłatą kredytu w wysokości 400 000 zł. Żeby nie regulować zobowiązań, zdecydował się przekazać dom warty 500 000 zł na rzecz swojego syna – zawarł z nim umowę o dożywocie. Bank będący wierzycielem jest zatem pokrzywdzony – nie będzie w stanie ściągnąć należności, ponieważ Antoni Nowak pozbył się majątku.
Żeby powołać się na skargę pauliańską i dążyć do uznania umowy dożywocia za nieważną, należy jednak spełnić szereg przesłanek wymienionych w Kodeksie Cywilnym. Wierzyciel musi przede wszystkim wykazać, że umowa doprowadziła do jego pokrzywdzenia, dłużnik był świadomy swego działania, a osoba, na której rzecz przekazano nieruchomość, wiedziała, że dłużnik pozbywa się majątku, żeby uniknąć odpowiedzialności za długi.
Czy w przypadku zawarcia umowy dożywocia trzeba mieszkać razem?
Chcesz zawrzeć umowę dożywocia? Czy trzeba mieszkać razem? Niekoniecznie – dożywotnik oraz nabywca mogą umówić się, że nieruchomość będzie obciążona prawem użytkowania na rzecz zbywcy.
Co dzieje się z umową dożywocia po śmierci dożywotnika?
Rozważmy dwie sytuacje.
Umowa dożywocia po śmierci dożywotnika – umowa dożywocia jest niezbywalna, a zatem wygasa po śmierci dożywotnika. Co więcej, żadne zobowiązania nie przechodzą na jego spadkobierców. Nie będą oni mogli zatem dochodzić żadnych praw do przedmiotowej nieruchomości, nawet do zachowku.
Co więcej, żadne zobowiązania nie przechodzą na jego spadkobierców. Nie będą oni mogli zatem dochodzić żadnych praw do przedmiotowej nieruchomości, nawet do zachowku. Umowa dożywocia a śmierć obdarowanego – w przypadku śmierci zobowiązanego umowa nie wygasa, a obowiązki związane z zapewnianiem utrzymania i opieki przechodzą na spadkobierców obdarowanego.
Czy umowa dożywocia zmienia wartość nieruchomości?
Umowa dożywocia a wartość nieruchomości – w niektórych przypadkach wartość nieruchomości objętej umową dożywocia może ulec obniżeniu. Nie każdy nabywca chce kupić dom lub mieszkanie z osobą, którą będzie trzeba się opiekować. Warto wziąć to pod uwagę przy podejmowaniu decyzji o sprzedaży nieruchomości.
Co dzieje się z umową dożywocia w przypadku braku sprawowania opieki?
Umowa dożywocia a brak opieki – jeśli osoba obdarowana nie będzie się wywiązywać z obowiązku utrzymywania zbywcy nieruchomości i opiekowania się nim, sąd może rozwiązać umowę o dożywocie.
Umowa dożywocia a kredyty czy długi dożywotnika
Umowa dożywocia a długi dożywotnika – czy jest możliwe zawarcie umowy, jeśli nieruchomość jest obciążona kredytem? Tak, prawo dopuszcza taką możliwość. Jeśli hipoteka została wpisana do ksiąg wieczystych wcześniej niż umowa dożywocia, to bank będzie miał pierwszeństwo przed osobą obdarowaną nieruchomością. Z kolei kredyt hipoteczny na nieruchomość obciążoną umową dożywocia nie będzie możliwy.
Czy umowa dożywocie może być zawarta na dwie osoby?
Tak, umowa dożywocia może być zawarta na dwie osoby, np. rodzeństwo.
Czy konieczna jest spłata rodzeństwa dożywotnika w przypadku umowy dożywocia?
Umowa dożywocia a spłata rodzeństwa – czy obdarowany będzie musiał zapłacić rodzeństwu dożywotnika zachowek? Nie, osoba otrzymująca nieruchomość nie będzie miała żadnych zobowiązań wobec spadkobierców dożywotnika, np. jego rodzeństwa. Przekazany na podstawie umowy dożywocia majątek nie będzie podlegał zachowkowi.
Umowa dożywocia i kwestia dziedziczenia – spadek oraz testament dożywotnika
Umowa dożywocia a kwestia dziedziczenia – jak wspomnieliśmy wcześniej, przedmiotowa nieruchomość nie podlega zachowkowi. Wraz z umową dożywocia własność domu lub mieszkania zostaje przekazana osobie trzeciej, a więc spadek po zbywcy nie będzie jej obejmował, niezależnie od tego, co zbywca zawrze w testamencie. Mieszkanie za opiekę pozostanie zatem w majątku obdarowanego.
Czy możliwe jest zawarcie umowy dożywocia bez wpisu do księgi wieczystej?
Umowa dożywocia powinna być wpisana do księgi wieczystej, jednak nie zawsze tak się dzieje. Należy jednak podkreślić, że umowa dożywocia bez wpisu do księgi wieczystej jest ważna i zobowiązuje nowego właściciela nieruchomości do świadczenia na rzecz dożywotnika.
Umowa dożywocia – podsumowanie
Umowa dożywocia, inaczej mieszkanie za opiekę, to konstrukcja prawna, na podstawie której jedna ze stron w zamian za przeniesienie na jej rzecz własności nieruchomości zobowiązuje się do dożywotniego utrzymania osoby zbywającej. Mieszkanie w zamian za opiekę bywa bardziej opłacalne niż darowizna – chociaż od umowy dożywocia trzeba odprowadzić podatek PCC w wysokości 2% wartości domu, mieszkania lub gruntu, to nie trzeba martwić się o spadkobierców zbywcy nieruchomości. Umowa dożywocia nie podlega bowiem zachowkowi. Żeby przekazanie nieruchomości było skuteczne i wiążące, konieczne jest udanie się do notariusza – umowa musi mieć formę aktu notarialnego.
Z uwagi na to, że polskie społeczeństwo starzeje się, przekazywanie nieruchomości w ramach umowy dożywocia staje się coraz bardziej popularne. I chociaż prawo precyzuje obowiązki stron, a w razie ewentualnych sporów umowę może rozwiązać sąd, to przy tego typu transakcjach zawsze należy zachować dużą ostrożność.
Umowa dożywocia – co to takiego? Czy warto ją zawierać?
Umowa dożywocia – co to takiego? Czy warto ją zawierać?
Umowa dożywocia to dla wielu osób zapewnienie sobie spokojnej starości ale i nie tylko. Czym jest umowa dożywocia ? Czy warto ją zawierać? Dowiedzą się Państwo z niniejszego artykułu.
Prawo dożywocia
Prawo dożywocia polega na tym, że właściciel nieruchomości może przenieść jej własność na określoną osobę w zamian za dożywotnie utrzymanie lub inne określone świadczenia. Z chwilą zawarcia takiej umowy zbywca nieruchomości staje się dożywotnikiem, a nabywca zobowiązanym z umowy dożywocia. Powinien on wypełniać względem dożywotnika wszystkie obowiązki zawarte w umowie.
Podstawową funkcją umowy dożywocia jest więc funkcja alimentacyjna, zapewnia ona bowiem zbywcy dożywotnie utrzymanie w zakresie i na zasadach ustalonych w umowie.
Prawo dożywocia jest niezbywalne. Oznacza to, że dożywotnik nie może go przenieść na inną osobę oraz nie podlega ono dziedziczeniu. Wygasa z momentem śmierci dożywotnika.
Umowa dożywocia
Przedmiotem umowy dożywocia może być zarówno nieruchomość gruntowa, budynkowa jak i lokalowa. Umową dożywocia można również zbyć udział w nieruchomości oraz prawo użytkowania wieczystego. Zbywcą może być tylko osoba fizyczna. Nabywcą za to zarówno osoby fizyczne jak i prawne.
Prawo dożywocia może przysługiwać kilku osobom, np. małżonkom, którzy przenoszą własność wspólnej nieruchomości na osobę trzecią.
Umowa dożywocia zawierana jest w formie aktu notarialnego.
Obowiązki zobowiązanego z umowy dożywocia
Zgodnie z przepisami obowiązującego prawa zobowiązany z umowy dożywocia powinien przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.
Strony mogą jednak w pełni elastycznie określić obowiązki zobowiązanego z umowy dożywocia.
Nabywca nieruchomości może ustanowić również na rzecz zbywcy użytkowanie, którego wykonywanie będzie ograniczone do części nieruchomości, służebność mieszkania lub inną służebność osobistą albo spełniać powtarzające się świadczenia w pieniądzach.
Umowę dożywocia można także zmodyfikować w ten sposób, że zamiast opieki dożywotnikowi przysługiwać będzie rekompensata w postaci renty. Powodem mogą być takie stosunki między zobowiązanym a dożywotnikiem, które nie pozwalają na ich pozostawanie w bezpośredniej styczności. Wówczas można zamienić część bądź nawet wszystkie uprawnienia przysługujące w ramach umowy na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tych uprawnień. Prawo do wystąpienia o zamianę świadczeń na rentę przysługuje obu stronom. Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku zbycia nieruchomości przez zobowiązanego.
Zbycie nieruchomości
Zobowiązany z umowy dożywocia ma prawo zbyć nieruchomość nabytą na podstawie umowy dożywocia. Nieruchomość można zbyć wraz z prawem dożywocia lub co zostało wspomniane już wyżej zamienić na dożywotnią rentę.
W pierwszym przypadku nabywca nieruchomości wstępuje w miejsce zbywcy i pozostaje zobowiązany do zapewnienia dożywotniego utrzymania osobie uprawnionej z umowy dożywocia.
W drugim przypadku jeżeli z jakichkolwiek powodów (np. dożywotnik nie będzie chciał zamieszkiwać z nowym nabywcą nieruchomości) wytworzą się między dożywotnikiem a zobowiązanym takie stosunki, że nie można wymagać od stron, żeby pozostawały nadal w bezpośredniej ze sobą styczności, sąd na żądanie jednej z nich zamieni wszystkie lub niektóre uprawnienia objęte treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tych uprawnień.
Rozwiązanie umowy o dożywocie
W wyjątkowych sytuacjach sąd może na żądanie zobowiązanego lub dożywotnika, rozwiązać umowę dożywocia. Do takich wyjątkowych wypadków zaliczyć można np. całkowite zerwanie więzi osobistej między stronami, przemoc wobec dożywotnika, przemoc dożywotnika wobec innych domowników.
Umowa dożywocia a zachowek
Umowa dożywocia powoduje, że nabywca nieruchomości po śmierci dożywotnika nie jest zobowiązany do zapłaty zachowku na rzecz jego spadkobierców. Inaczej niż w przypadku umowy darowizny, która także przenosi własność nieruchomości na obdarowanego, jednak zobowiązany on jest do zapłaty spadkobiercom należnego im zachowku.
Z tej też przyczyny umowa dożywocia jest korzystniejsza, jeżeli chcemy skutecznie pozbawić spadku naszego przyszłego spadkobiercę. Umowa dożywocia zabezpiecza również interes zbywcy nieruchomości, bowiem zgodnie z umową dożywocia do końca życia ma mieć zapełnione odpowiednie warunki bytowe.
Umowa dożywocia a podatek
Umowa dożywocia nawet jeśli jest zawarta z osobą bliską nie zwalnia z obowiązku zapłaty podatku. Od umowy dożywocia należy natomiast odprowadzić podatek od czynności cywilnoprawnych. Wynosi on 2% wartości nieruchomości, a obowiązek jego zapłaty ciąży na nabywcy.
Czym jest i ile kosztuje umowa o dożywocie? Czym różni się umowa dożywocia od zachowku?
Zakup mieszkania na kredyt hipoteczny jest jedną z najczęściej wybieranych przez Polaków opcji. Wystarczy, że spełnisz wymagania dotyczące wysokości zdolności kredytowej, masz dobrą historię w BIK-u, a przy tym możesz udowodnić posiadanie wkładu własnego na zakup mieszkania rzędu 20 proc. Wówczas nie będziesz mieć większego problemu z finansowaniem nabycia nieruchomości mieszkalnej z użyciem kredytu hipotecznego. Możesz też uzyskać własny lokal w drodze dziedziczenia i nie musisz czekać na to, aż bliska osoba odejdzie z tego świata. Mieszkanie może być na Ciebie przepisane za życia np. babci, dziadka, mamy czy taty. Takiej procedurze może towarzyszyć podpisanie umowy dożywocia. Z czym się ona wiąże i jakie skutki prawne przynosi?
Na czym polega umowa dożywocia? Definicja
Umowa dożywocia jest rodzajem umowy cywilnoprawnej uregulowanej w przepisach Kodeksu cywilnego. W art. 908-916 Kodeksu ustanowiono wszelkie kwestie dotyczące przeniesienia prawa własności do mieszkania za dożywocie. Art. 908. § 1. określa, że jeśli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie, co w istocie jest zawarciem umowy o dożywocie, to bierze on na siebie obowiązek przyjęcia zbywcy jako domownika. Musi dostarczać mu wyżywienie, ubranie, mieszkanie, światło i opał oraz zapewnić odpowiednią pomoc i opiekę w chorobie, a także sprawić mu własny pogrzeb, odpowiadający miejscowym zwyczajom. W praktyce sprowadza się to do tego, że nabywca mieszkania wraz z pierwotnym właścicielem razem zapewniają mu niezbędne do utrzymania środki.
Dożywocie można zastrzec na rzecz osoby lub osób bliskich zbywcy nieruchomości, ale nie jest to absolutnie wymagane. Zbywcą może być wyłącznie osoba fizyczna, ponieważ tylko do niej odnoszą się postanowienia o dożywotnim utrzymywaniu i stosunku bliskości w umowie dożywocia. Obowiązki nabywcy nieruchomości muszą być kształtowane zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego. Nabywcą w umowie dożywocia może być zarówno osoba fizyczna, jak i osoba prawna.
Zawarta pomiędzy stronami umowa o dożywocie może zakładać ustanowienie:
użytkowania na rzecz dożywotnika,
służebność osobistą,
rentę dożywotnią.
Niewykluczone, że w miarę upływu czasu strony umowy o dożywocie będą chciały zmienić treść stosunku dożywocia. Będzie to możliwe jedynie w kilku przypadkach, tj. gdy:
z określonego powodu pomiędzy dożywotnikiem a zobowiązanym stosunki się popsują tak, że nie można będzie wymagać od stron, aby nadal pozostawały ze sobą w bezpośredniej styczności – zmiana treści umowy polegać będzie na modyfikacji wszystkich lub wyłącznie niektórych uprawnień związanych z prawem dożywocia na dożywotnią rentę, a każda ze stron może tego zażądać;
zobowiązany z tytułu umowy dożywocia, tj. osoba która dostała mieszkanie za dożywocie, doprowadzi do jego zbycia – wówczas dożywotnik może domagać się zmiany prawa dożywocia na dożywotnią rentę.
Przedmiotem umowy dożywocia wcale nie musi być mieszkanie, ale również nieruchomość budynkowa lub gruntowa. Mogą to być udział we współwłasności nieruchomości, prawo użytkowania wieczystego, udział w takim prawie bądź też gospodarstwo rolne.
To może Cię zainteresować: Na co uważać zaciągając kredyt hipoteczny i na co zwrócić uwagę podpisując umowę?
Umowa dożywocia a zachowek
Jeśli w testamencie właściciel nieruchomości ustalił kilku spadkobierców, którzy po jego śmierci będą mieli pewne udziały w mieszkaniu czy domu, to podpisanie umowy dożywocia wszystko zmienia. Jak mają się do siebie testament i umowa dożywocia?
Otóż zapisy z testamentu po jej podpisaniu zostają unieważnione. Wszystko dlatego, że w przeciwieństwie do darowizny mieszkania umowa dożywocia nie jest bezpłatnym przysporzeniem. Spadkobiercy nie mogą sobie zatem rościć praw do zachowku od wartości nieruchomości, jeśli podpisana została umowa o dożywocie. A zachowek dla rodzeństwa nie będzie się automatycznie należał. Dożywocie nie podlega zaliczeniu na zachowek.
Czasami rodzice czy dziadkowie albo inne osoby chcą przekazać swoje mieszkanie lub dom konkretnej osobie. Mogą to zrobić poprzez umowę darowizny nieruchomości lub umowę o dożywocie. Umowy te niosą za sobą inne skutki prawne i często można ustrzec się ewentualnych sporów w rodzinie, jeśli wybierze się umowę dożywocia, a spłata rodzeństwa w takim przypadku, tj. gdy rodzice przekazują jednemu z dzieci nieruchomość, w ogóle nie ma miejsca. Te same osoby dzięki umowie dożywocia mają zapewniony dach nad głową i należytą opiekę do swojej śmierci.
Umowa dożywocia a darowizna ze służebnością – różnice
Umowa dożywocia nie jest tym samym co służebność. Czym różnią się te dwie konstrukcje prawne? Otóż możesz spotkać się z umową darowizny ze służebnością dożywotniego mieszkania. Darowizna jest rodzajem umowy cywilnoprawnej, jednostronnie zobowiązującej właściciela np. mieszkania do przeniesienia prawa własności do nieruchomości na nabywcę. W takiej sytuacji, gdy ustanowi łącznie z umową darowizny i wpisze w jej treść służebność dożywotniego mieszkania, darczyńca będzie mieć prawo zamieszkiwania w części lub w całej nieruchomości do końca swoich dni. Nabywca nie będzie mieć jednak obowiązku utrzymywania dotychczasowego właściciela, opieki w chorobie czy wyprawienia pogrzebu, jak to się dzieje w przypadku zawarcia umowy dożywocia.
Umowa dożywocia – wzór
Chcesz wiedzieć, jak sporządzić umowę dożywocia? Musi mieć ona formę aktu notarialnego, który przygotowywany jest w kancelarii notarialnej. W takiej umowie znaleźć powinny się najważniejsze informacje o stronach – dożywotniku oraz osobie zobowiązanej. Wśród nich są:
imię lub imiona oraz nazwisko;
imiona rodziców;
numer PESEL;
data urodzenia;
miejscowość urodzenia;
stan cywilny;
adres;
adres korespondencyjny;
rodzaj dokumentu tożsamości, z serią i numerem oraz terminem ważności;
obywatelstwo.
W treści umowy powinny znaleźć się jej warunki, a więc wskazanie przedmiotu dożywocia, wraz z oszacowaniem jego wartości. Należy ustalić też, kiedy nastąpi wydanie przedmiotu umowy osobie zobowiązanej. Jakie dokumenty będą wymagane do podpisania aktu notarialnego? Należą do nich:
dokument tożsamości, najczęściej dowód osobisty;
podstawa nabycia nieruchomości objętej umową dożywocia, a więc np. umowa sprzedaży, darowizny, prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, akt poświadczenia dziedziczenia i tym podobne;
zaświadczenie wydane przez Naczelnika Urzędu Skarbowego, w którym stwierdzi on, że podatek od spadków i darowizn został uiszczony lub że nabycie było zwolnione od podatku lub zobowiązanie podatkowe wygasło wskutek przedawnienia.
Wypis aktu notarialnego dokumentującego umowę majątkową, jeśli w ogóle została zawarta.
Jeśli umowa dożywocia dotyczy lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, z założoną dla niej księgą wieczystą, to wówczas będzie potrzebny jej numer oraz aktualne zaświadczenie wydane przez administratora budynku o braku zaległości w uiszczaniu odpowiednich opłat, np. za czynsz.
Sprawdź: Darowizna od rodziców a podatek – kiedy należy go zapłacić? Jak rozliczyć się z darowizny pieniężnej od rodziców?
Umowa dożywocia – koszty
Ile kosztuje umowa dożywocia? Kalkulator taksy notarialnej nie określi jej w sposób zgodny z prawdą, ponieważ jest ona ustalana indywidualnie, a wartość nieruchomości na nią wpływa. Koszty w 2022 roku będą obejmowały taksę za wypisy aktu notarialnego. Warto wiedzieć, że opłata sądowa ustalana jest każdorazowo w odniesieniu do przedmiotowego stanu faktycznego na podstawie Ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
Ile kosztuje zawarcie umowy dożywocia u notariusza?
Umowa o dożywocie musi mieć zachowaną formę aktu notarialnego, dlatego konieczne jest jej podpisanie u notariusza. Ile kosztuje taki dokument? Wszystko zależy od wartości przedmiotu czynności notarialnej, co jest zgodne z przepisami Ustawy z dnia 14 lutego 1991 roku Prawo o notariacie. Ponadto ważne są wysokości maksymalnych stawek taksy notarialnej określone w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 roku. Dodatkowo ten prawnik pobierze stałą opłatę sądową w kwocie 200 zł od wniosku o wpis do księgi wieczystej prawa własności. Kwota ta powinna zostać niezwłocznie przekazana na rzecz Sądu Rejonowego właściwego dla miejsca położenia nieruchomości.
Jeśli w księdze wieczystej ma być ujawnione prawo dożywocia zbywcy, tj. dożywotnika, notariusz pobierze stałą opłatę sądową w kwocie 150 zł – od wniosku o wpis praw osobistych.
Koszty notarialne obejmują przy tym ustalaną indywidualnie taksę notarialną, a także taksę w wysokości 6 zł netto za każdą rozpoczętą stronę plus obowiązującą stawkę podatku VAT. Zwykle potrzebne jest od 4 do 6 egzemplarzy umowy dożywocia, ponieważ każdy taki egzemplarz powinien trafić do:
dożywotnika,
nabywcy nieruchomości,
wydziału Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego prowadzącego księgę danej nieruchomości,
urzędu gminy lub miasta,
urzędu skarbowego.
Co ciekawe, notariusz może pobrać też dodatkową opłatę z tytułu przesłania do sądu drogą teleinformatyczną wniosku o dokonanie wpisu w księdze wieczystej – opłata wynosi 246 zł.
Umowa dożywocia a podatek
Musisz liczyć się z poniesieniem kosztów wynikających z podatku od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2 proc. wartości rynkowej przedmiotu umowy dożywocia. Podatek ten opłaca nabywca prawa własności nieruchomości. Można powiedzieć, że PCC jest daniną od dożywocia, a raczej od podpisania takiej umowy. A podatek od sprzedaży nieruchomości? Czy jest on pobierany, jeśli prawo własności przechodzi z dożywotnika na osobę zobowiązaną? Nie, taki podatek nie jest naliczany.
Kliknij i dowiedz się: Drugi kredyt hipoteczny – czy to możliwe? Gdzie złożyć wniosek o drugi kredyt hipoteczny?
Umowy dożywocia – plusy i minusy
Czy warto posłużyć się umową dożywocia, aby przenieść prawo własności nieruchomości, ale jednocześnie zabezpieczyć swoje interesy na stare lata? Zobacz, z czym dokładnie wiąże się umowa dożywocia. Jej wady i zalety z perspektywy dożywotnika i nabywcy nieruchomości zostały zgromadzone w poniższej tabeli:
Dożywotnik Nabywca nieruchomości Zalety Wady Zalety Wady Zapewnienie sobie spokojnej starości i utrzymania do końca dni Utrata prawa własności mieszkania Otrzymanie nieruchomości bezpłatnie Konieczność zobowiązania się do utrzymania i pielęgnacji dożywotnika Brak kłopotów dla spadkobierców po śmierci Możliwe konflikty w rodzinie Zyski ekonomiczne Wydatki na utrzymanie dożywotnika Brak konieczności wypłaty zachowku spadkobiercom zmarłego dożywotnika Konieczność uiszczenia podatku PCC
Kupno nieruchomości a umowa dożywocia
Umowa dożywocia nie jest czynnikiem, który nie pozwala na sprzedaż nieruchomości. Czy jednak dobrym pomysłem będzie zakup nieruchomości w przypadku, gdy jest w niej lokator z umową dożywocia? Najczęściej takie mieszkania z wadami prawnymi czy z obciążeniami są tańsze od innych, dlatego interesuje się nimi wiele osób. Miej jednak świadomość tego, że przy kupnie nieruchomości z lokatorem dożywotnikiem będziesz zobowiązany dzielić ją z nim, a przy tym zapewnić mu wyżywienie, opiekę lekarską, dostęp do mediów, a nawet wyprawić godny pogrzeb.
Kredyt hipoteczny a umowa dożywocia – czy bank udzieli zgody na kredyt?
Czy bank przyzna Ci kredyt hipoteczny na zakup mieszkania z umową dożywocia? Niestety nie. Umowa tego rodzaju dyskwalifikuje Cię jako kredytobiorcę i nie będziesz miał możliwości zaciągnięcia zobowiązania z zabezpieczeniem na nieruchomości. Pierwszeństwo w księdze wieczystej ma wpisane już do niej prawo dożywocia.
Zdarza się jednak, że kredyt hipoteczny ciążący na nieruchomości nie będzie przeszkodą w ustanowieniu dożywocia. Jeśli hipoteka została wpisana do księgi wieczystej wcześniej niż prawo dożywocia, to będzie miało ono pierwszeństwo przed prawem dożywotnika.
Warto sprawdzić: Kredyt pod hipotekę – kto może z niego skorzystać? Czy kredyt pod hipotekę się opłaca?
Umowa dożywocia – FAQ
Masz dodatkowe pytania dotyczące umowy dożywocia? Być może chcesz zawrzeć taką umowę jako przyszły dożywotnik albo wręcz przeciwnie – masz zostać osobą zobowiązaną wobec dożywotnika? Zobacz odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania związane z omawianą umową.
Umowa dożywocia czy trzeba mieszkać razem?
Właściwie obowiązki nabywcy mieszkania wynikające z zawartej umowy dożywocia powodują, że powinien on utrzymywać bliskie stosunki osobiste z dożywotnikiem. Jeśli doszłoby do poważnych zakłóceń w tym zakresie, może to prowadzić do zmiany lub rozwiązania umowy.
Umowa dożywocia a śmierć dożywotnika – co dalej?
W razie śmierci dożywotnika umowa dożywocia ulega wygaśnięciu. Jeśli natomiast takie prawo zostało ustanowione na rzecz kilku osób, ulegnie ono odpowiedniemu uszczupleniu, jeśli umrze jedna z nich.
Po śmierci dożywotnika ostatnią powinnością osoby zobowiązanej będzie wyprawienie mu pogrzebu, zgodnego z miejscowymi zwyczajami. Na względzie trzeba mieć, że umowa dożywocia wiąże się po śmierci dożywotnika wyłącznie z przeniesieniem własności nieruchomości. Co z ruchomościami, jakie znajdują się np. w mieszkaniu? Wchodzą one w skład masy spadkowej, a rozporządzanie nimi w takim przypadku przez nabywcę nieruchomości jest niezgodne z prawem. Trzeba poczekać na postanowienie sądu o nabyciu spadku.
Umowa dożywocia a długi dożywotnika
W stosunku do umowy o dożywocie powinno się stosować przepisy o ochronie wierzycieli w razie niewypłacalności dłużnika, wskazane w art. 527 i kolejnych Kodeksu cywilnego. Art. 916 kodeksu przewiduje łagodniejsze przesłanki, kiedy w przypadku długów dożywotnika umowa o dożywocie może zostać uznana za bezskuteczną.
Otóż osoba zobowiązana z umowy dożywocia, mająca ustawowy obowiązek alimentacyjny, może zażądać uznania dożywocia za umowę bezskuteczną w stosunku do niej, jeśli wskutek niej dożywotnik stał się niewypłacalny. Uprawnienie to przysługuje nawet wtedy, gdy dożywotnik nie działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli i bez względu na czas zawarcia umowy. Umowa o dożywocie może być uznana za bezskuteczną jedynie w terminie 5 lat od jej zawarcia.
Jeśli masz mieszkanie uzyskane w ramach umowy dożywocia, a dożywotnik zmarł i okazało się, że miał długi, to nie musisz martwić się o to, że Twoja nieruchomość zostanie zlicytowana. Jeśli nie jesteś krewnym zmarłego i po nim nie dziedziczysz, na pewno nie będziesz musiał spłacać jego zobowiązań. W przeciwnym przypadku możesz odrzucić spadek, co oznacza, że nie przejdą na Ciebie takie długi. Masz 6 miesięcy od dnia powzięcia wiedzy o powołaniu do spadku na to, by dokonać jego odrzucenia.
Czy można sprzedać mieszkanie po umowie dożywocia?
Jak mają się do siebie umowa dożywocia i sprzedaż mieszkania? Otóż po zawarciu takiej umowy nabywca nieruchomości ma do niej prawo. Dlatego może zdecydować się na sprzedaż mieszkania. Nowi potencjalni nabywcy powinni mieć jednak świadomość, jaki jest dokładny stan prawny nieruchomości, którą być może będą chcieli kupić. W ogłoszeniu sprzedaży powinna znaleźć się informacja o dożywotniku. On sam może żądać zamiany prawa dożywocia na dożywotnią rentę, której wysokość powinna odpowiadać wartości ustanowionego prawa.
Czy można rozwiązać umowę dożywocia?
Umowa dożywocia może zostać rozwiązana jedynie w wyjątkowych sytuacjach. Nie można tego jednak zrobić u notariusza, tylko w sądzie. Aby możliwe było rozwiązanie, konieczne jest przy tym spełnienie przesłanek wskazanych w art. 913 § 2 Kodeksu cywilnego. Mianowicie:
Pomiędzy dożywotnikiem a zobowiązanym powstały takie stosunki, że nie można wymagać od nich dalszego pozostawania ze sobą w bezpośredniej styczności.
Z żądaniem rozwiązania umowy o dożywocie powinna wystąpić osoba zobowiązana z tytułu dożywocia lub dożywotnik pozostający zbywcą nieruchomości.
Sąd może uwzględnić argumenty podniesione przez strony umowy o dożywocie. Jeśli tak się stanie, to prawo dożywocia wygasa i prawo do nieruchomości powraca do dożywotnika.
Pamiętać jednak należy, że dożywocie jest prawem majątkowym osobistym o charakterze niezbywalnym. Nie podlega dziedziczeniu.
Czy możliwe jest podważenie umowy dożywocia? Nie można odwołać takiej umowy, ale możliwe jest jej unieważnienie. Jak unieważnić umowę dożywocia? Można powołać się na instytucję tak zwanego wyzysku ujętą w art. 338 Kodeksu cywilnego. Wskazuje on, że jeśli jedna ze stron, wyzyskując przymusowe położenie, niedołęstwo lub niedoświadczenie drugiej strony, w zamian za swoje świadczenie przyjmuje albo zastrzega dla siebie lub dla osoby trzeciej świadczenie, którego wartość w chwili zawarcia umowy przewyższa w rażącym stopniu wartość jej własnego świadczenia, druga strona może żądać zmniejszenia swego świadczenia lub zwiększenia należnego świadczenia. W przypadku gdy jedno i drugie byłoby nadmiernie utrudnione, może żądać unieważnienia umowy.
Do tego wszelkie umowy, łącznie z umową dożywocia, które są obarczone wadami oświadczenia woli, przeczą ustawie lub służą jej obejściu, a także te, które są niezgodne z zasadami współżycia społecznego, obarczone będą niezmiennie wadą nieważności. Sąd przy ustalaniu, że umowa o dożywocie jest nieważna, bierze pod uwagę z urzędu bezwzględną nieważność.
Nie przegap:
Na czym polega ustanowienie hipoteki? Jak przebiega proces ustanowienia hipoteki na rzecz banku?
Co lepsze: dom czy mieszkanie? Koszty utrzymania domu i mieszkania w bloku
Jak otrzymać potwierdzenie spłaty kredytu? Wzór wniosku
Umowa dożywocia, czyli mieszkanie w zamian za opiekę. Plusy i minusy, porady, dokumenty
Umowa dożywocia to instytucja prawna, z której korzystają seniorzy posiadający np. gospodarstwo rolne lub inną nieruchomość na własność. Nazywana również mieszkaniem za opiekę, umożliwia przekazanie prawa do nieruchomości osobie trzeciej, w zamian za dożywotnią opiekę – utrzymanie i możliwość przebywania w mieszkaniu aż do śmierci. Prezentujemy najważniejsze informacje o umowie dożywocia – jaką powinna mieć formę, gdzie można ją zawrzeć i czy warto z niej korzystać.
Zakup nieruchomości za gotówkę nie jest jedyną drogą do stania się właścicielem domu lub mieszkania. Wiele osób zaciąga pożyczkę, który pomaga sfinansować transakcję, inni mają to szczęście, że dziedziczą nieruchomość po krewnych lub otrzymują ją w formie darowizny. Istnieje jednak inna opcja – mieszkanie w zamian za opiekę, które zakłada przepisanie nieruchomości za dożywotnie utrzymanie seniora.
Co to jest umowa dożywocia?
Co to jest umowa dożywocia? To umowa cywilnoprawna, na mocy której jedna ze stron w zamian za przeniesienie na jej rzecz własności nieruchomości zobowiązuje się do dożywotniego utrzymania osoby zbywającej przedmiotową nieruchomość.
Przykład: Maria Kowalska jest właścicielką gospodarstwa rolnego. Na mocy umowy dożywocia zobowiązała się do przekazania na rzecz swojego syna, Zbigniewa Kowalskiego, domu oraz działki, na której znajduje się nieruchomość. Syn otrzymał mieszkanie za dożywotnią opiekę, musi zatem zapewnić matce utrzymanie aż do śmierci.
Umowa dożywocia jest regulowana przez KC (Kodeks Cywilny). Według przepisów nabywca powinien przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału. Osoba otrzymująca mieszkanie za opiekę nad starszą osobą powinna również zapewnić jej pomoc i pielęgnowanie w chorobie, a po śmierci pogrzeb na własny koszt. W niektórych przypadkach zamiast mieszkania i utrzymania nabywca jest zobowiązany do wypłacania zbywcy dożywotniej renty – np. jeśli strony wejdą w konflikt i odwołają się do sądu.
Żeby umowa dożywocia, czyli mieszkania w zamian za opiekę nad domem, była ważna, musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego. Przedmiotem umowy może być grunt, dom, jak również mieszkanie. Zbywcą może być jedynie osoba fizyczna, a nabywcą – osoby fizyczne lub prawne.
Jakie są plusy i minusy sytuacji, w której ktoś przepisze na nas mieszkanie w zamian za opiekę?
Jak każda umowa cywilnoprawna, umowa dożywocia ma swoje plusy i minusy. Nabywca otrzymuje nieruchomość za darmo, nie musi zatem zaciągać kredytu ani samodzielnie finansować zakupu domu lub mieszkania. Zyskuje pod względem ekonomicznym, jednak musi sprostać ogromnej odpowiedzialności, jaką jest utrzymanie i pielęgnowanie zbywcy nieruchomości. Schorowany senior często wymaga kompleksowej opieki, zapewniania leków, nierzadko specjalistycznego leczenia, dlatego, zanim podpisze się umowę na mieszkanie za opiekę dożywotnią, trzeba się dobrze zastanowić.
W internecie można znaleźć wiele ogłoszeń o treści: „przepiszę mieszkanie w zamian za opiekę” – często zamieszczają je osoby niemające rodziny, które chcą zapewnić sobie godne warunki życia na starość. W takiej sytuacji decydują się na zawarcie umowy dożywocia. Wady tego rozwiązania to także konflikty, do których może dochodzić między zbywcą a nabywcą. W skrajnych przypadkach sąd może orzec o rozwiązaniu umowy dożywocia.
Umowa dożywocia a zachowek. Co trzeba wiedzieć?
Umowa dożywocia a zachowek – jak mają się do siebie te instytucje prawne? Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że umowa dożywocia nie jest umową nieodpłatną – nabywca zobowiązuje się przecież do określonego świadczenia względem zbywcy (musi zapewniać mu utrzymanie). Z tego faktu wynikają daleko idące konsekwencje – w przypadku umowy dożywocia zachowek nie będzie płacony od przekazanej nieruchomości.
Ujmując to w skrócie – osoba otrzymująca mieszkanie nie będzie musiała płacić spadkobiercom zbywcy zachowku. Znajduje to odzwierciedlenie w uzasadnieniach wielu wyroków sądowych dotyczących stosunku między umową dożywocia a zachowkiem. Orzeczenia SN (Sądu Najwyższego) potwierdzają tę interpretację.
Sprawdź również: Dziedziczenie długu – jak wygląda spłata pożyczki po śmierci pożyczkobiorcy?
Umowa dożywocia a darowizna. Poznaj różnicę!
Umowa dożywocia a darowizna – czym się różnią? Jak wiemy, nieruchomość może być przekazana jeszcze za życia właściciela nie tylko na podstawie umowy dożywotniej opieki, ale również darowizny. Darowizna jest jednak bezpłatnym przysporzeniem na rzecz obdarowanego, a to bardzo wiele zmienia w kontekście przyszłej masy spadkowej. Według obowiązujących przepisów majątek przekazany w formie darowizny podlega zachowkowi.
Jeśli zatem właściciel nieruchomości zdecyduje się dokonać darowizny, to osoba obdarowana będzie musiała liczyć się z koniecznością zapłaty zachowku na rzecz spadkobierców zbywcy. Jeśli z kolei senior przepisze mieszkanie za opiekę, to nieruchomość ta nie będzie liczona przy wypłacaniu zachowku dla spadkobierców. Okazuje się zatem, że darowizna może nie być opłacalna – przed podjęciem decyzji co do formy umowy najlepiej zatem skonsultować się z notariuszem.
Osobna kwestia to umowa dożywocia a darowizna ze służebnością. Chociaż te konstrukcje prawne są do siebie podobne, to jednak różnią się zasadniczo. Przede wszystkim w przypadku darowizny ze służebnością mieszkania obdarowany nie musi utrzymywać zbywcy ani zapewniać mu opieki. Darowizna ze służebnością to zatem nie to samo co umowa dożywocia.
Jakie dokumenty są niezbędne do zawarcia umowy dożywocia?
Jak wspomnieliśmy, umowa dożywocia ma formę aktu notarialnego, przy jej sporządzeniu trzeba zatem skorzystać z usług notariusza. Chcesz zawrzeć umowę dożywocia? Jakie dokumenty należy przygotować?
Dowód osobisty,
podstawa nabycia nieruchomości (np. wypis aktu notarialnego sprzedaży nieruchomości),
numer księgi wieczystej,
zaświadczenie o braku zaległości w opłatach za nieruchomość (np. za czynsz),
wypis z rejestru gruntów (w przypadku nieruchomości gruntowych),
wypis z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub zaświadczenie o braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Przy zawieraniu umowy dożywocia trzeba przygotować się na koszty. Należą do nich:
taksa notarialna ,
, podatek PCC,
opłata sądowa,
taksa notarialna za wypisy aktu (6 zł netto) za każdą stronę.
A jak powinna wyglądać umowa dożywocia? Wzór można otrzymać u notariusza, który będzie sporządzał akt.
Umowa dożywocia a podatek. Nabywcy, dochodowy, od czynności cywilnoprawnych – który musimy opłacić?
Mieszkanie za opiekę – podatek: ile wynosi i kto musi go płacić? Osoby, które zdecydują się zawrzeć umowę dożywocia, muszą odprowadzić podatek z tego tytułu, a kwota ta w całości zasila Skarb Państwa. Ile trzeba zapłacić w przypadku umowy dożywocia? Stawka podatku wynosi 2%, jest to zatem spore obciążenie w przypadku nieruchomości – jak wiemy ich ceny z roku na rok rosną. Poniżej przedstawiamy szczegóły dotyczące kwestii umowa dożywocia a podatek.
Umowa dożywocia a podatek nabywcy
Przy zawieraniu umowy na mieszkanie za opiekę trzeba pamiętać o tym, że podatek płaci jedynie nabywca, a nie zbywca nieruchomości (dożywotnik). Określoną sumę odprowadza zatem osoba zobowiązana – ta, na której rzecz przekazano mieszkanie w ramach umowy dożywocia. Podatek nabywcy to PCC, czyli od czynności cywilnoprawnych. Nabywca nie ma natomiast obowiązku płacenia podatku od spadków i darowizn.
Będąc w temacie: Podatek od zakupu mieszkania – jaki jest, ile wynosi i kto go płaci?
Umowa dożywocia a podatek od czynności cywilnoprawnych
Według ustawy z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych umowa dożywocia jest opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2% wartości nieruchomości będącej przedmiotem transakcji.
Przykład: Zbigniew Kowalski zawarł umowę dożywocia, w ramach której przeniesiono na niego własność nieruchomości wartej 1 mln zł. Z tego tytułu będzie musiał zapłacić podatek PCC w wysokości 20 tys. zł.
Umowa dożywocia a podatek dochodowy
Umowa dożywocia a podatek dochodowy – czy transakcja stanowi przychód i podlega opodatkowaniu? Zgodnie z uchwałą Naczelnego Sądu Administracyjnego z 17 listopada 2014 r., w przypadku umowy dożywocia nie jest możliwe określenie przychodu, a obdarowany nie musi z tego tytułu rozliczać PIT. Mowa oczywiście o sytuacjach, w których zdecyduje się sprzedać nieruchomość przed upływem 5 lat od jej nabycia w ramach umowy dożywocia.
Umowa dożywocia i mieszkanie za opiekę – podręczne Q&A
Kwestia umowy dożywocia z pewnością nie jest jednowymiarowa, dlatego może pojawić się wokół niej wiele pytań. Odpowiedzi na najczęściej podnoszone kwestie zebraliśmy poniżej.
Czy możliwa jest umowa dożywocia między małżonkami?
Umowa dożywocia w małżeństwie jest możliwa – wszystko zależy od stosunków majątkowych panujących między małżonkami. W przypadku gdy przedmiotowa nieruchomość należy do majątku osobistego dożywotnika, zawarcie umowy jest dopuszczalne.
Umowa dożywocia w świetle skargi pauliańskiej
Umowa dożywocia a skarga pauliańska – czy można uznać zawarcie umowy dożywocia za bezskuteczne? Okazuje się, że tak. Jeśli przekazanie nieruchomości zostało dokonane z pokrzywdzeniem wierzyciela, to ma on prawo do powołania się na tzw. skargę pauliańską. Mowa o sytuacji, w której dłużnik pozbył się majątku na rzecz osoby trzeciej ze szkodą dla wierzyciela.
Przykład: Antoni Nowak jest dłużnikiem – zalega ze spłatą kredytu w wysokości 400 000 zł. Żeby nie regulować zobowiązań, zdecydował się przekazać dom warty 500 000 zł na rzecz swojego syna – zawarł z nim umowę o dożywocie. Bank będący wierzycielem jest zatem pokrzywdzony – nie będzie w stanie ściągnąć należności, ponieważ Antoni Nowak pozbył się majątku.
Żeby powołać się na skargę pauliańską i dążyć do uznania umowy dożywocia za nieważną, należy jednak spełnić szereg przesłanek wymienionych w Kodeksie Cywilnym. Wierzyciel musi przede wszystkim wykazać, że umowa doprowadziła do jego pokrzywdzenia, dłużnik był świadomy swego działania, a osoba, na której rzecz przekazano nieruchomość, wiedziała, że dłużnik pozbywa się majątku, żeby uniknąć odpowiedzialności za długi.
Czy w przypadku zawarcia umowy dożywocia trzeba mieszkać razem?
Chcesz zawrzeć umowę dożywocia? Czy trzeba mieszkać razem? Niekoniecznie – dożywotnik oraz nabywca mogą umówić się, że nieruchomość będzie obciążona prawem użytkowania na rzecz zbywcy.
Co dzieje się z umową dożywocia po śmierci dożywotnika?
Rozważmy dwie sytuacje.
Umowa dożywocia po śmierci dożywotnika – umowa dożywocia jest niezbywalna, a zatem wygasa po śmierci dożywotnika. Co więcej, żadne zobowiązania nie przechodzą na jego spadkobierców. Nie będą oni mogli zatem dochodzić żadnych praw do przedmiotowej nieruchomości, nawet do zachowku.
Co więcej, żadne zobowiązania nie przechodzą na jego spadkobierców. Nie będą oni mogli zatem dochodzić żadnych praw do przedmiotowej nieruchomości, nawet do zachowku. Umowa dożywocia a śmierć obdarowanego – w przypadku śmierci zobowiązanego umowa nie wygasa, a obowiązki związane z zapewnianiem utrzymania i opieki przechodzą na spadkobierców obdarowanego.
Czy umowa dożywocia zmienia wartość nieruchomości?
Umowa dożywocia a wartość nieruchomości – w niektórych przypadkach wartość nieruchomości objętej umową dożywocia może ulec obniżeniu. Nie każdy nabywca chce kupić dom lub mieszkanie z osobą, którą będzie trzeba się opiekować. Warto wziąć to pod uwagę przy podejmowaniu decyzji o sprzedaży nieruchomości.
Co dzieje się z umową dożywocia w przypadku braku sprawowania opieki?
Umowa dożywocia a brak opieki – jeśli osoba obdarowana nie będzie się wywiązywać z obowiązku utrzymywania zbywcy nieruchomości i opiekowania się nim, sąd może rozwiązać umowę o dożywocie.
Umowa dożywocia a kredyty czy długi dożywotnika
Umowa dożywocia a długi dożywotnika – czy jest możliwe zawarcie umowy, jeśli nieruchomość jest obciążona kredytem? Tak, prawo dopuszcza taką możliwość. Jeśli hipoteka została wpisana do ksiąg wieczystych wcześniej niż umowa dożywocia, to bank będzie miał pierwszeństwo przed osobą obdarowaną nieruchomością. Z kolei kredyt hipoteczny na nieruchomość obciążoną umową dożywocia nie będzie możliwy.
Czy umowa dożywocie może być zawarta na dwie osoby?
Tak, umowa dożywocia może być zawarta na dwie osoby, np. rodzeństwo.
Czy konieczna jest spłata rodzeństwa dożywotnika w przypadku umowy dożywocia?
Umowa dożywocia a spłata rodzeństwa – czy obdarowany będzie musiał zapłacić rodzeństwu dożywotnika zachowek? Nie, osoba otrzymująca nieruchomość nie będzie miała żadnych zobowiązań wobec spadkobierców dożywotnika, np. jego rodzeństwa. Przekazany na podstawie umowy dożywocia majątek nie będzie podlegał zachowkowi.
Umowa dożywocia i kwestia dziedziczenia – spadek oraz testament dożywotnika
Umowa dożywocia a kwestia dziedziczenia – jak wspomnieliśmy wcześniej, przedmiotowa nieruchomość nie podlega zachowkowi. Wraz z umową dożywocia własność domu lub mieszkania zostaje przekazana osobie trzeciej, a więc spadek po zbywcy nie będzie jej obejmował, niezależnie od tego, co zbywca zawrze w testamencie. Mieszkanie za opiekę pozostanie zatem w majątku obdarowanego.
Czy możliwe jest zawarcie umowy dożywocia bez wpisu do księgi wieczystej?
Umowa dożywocia powinna być wpisana do księgi wieczystej, jednak nie zawsze tak się dzieje. Należy jednak podkreślić, że umowa dożywocia bez wpisu do księgi wieczystej jest ważna i zobowiązuje nowego właściciela nieruchomości do świadczenia na rzecz dożywotnika.
Umowa dożywocia – podsumowanie
Umowa dożywocia, inaczej mieszkanie za opiekę, to konstrukcja prawna, na podstawie której jedna ze stron w zamian za przeniesienie na jej rzecz własności nieruchomości zobowiązuje się do dożywotniego utrzymania osoby zbywającej. Mieszkanie w zamian za opiekę bywa bardziej opłacalne niż darowizna – chociaż od umowy dożywocia trzeba odprowadzić podatek PCC w wysokości 2% wartości domu, mieszkania lub gruntu, to nie trzeba martwić się o spadkobierców zbywcy nieruchomości. Umowa dożywocia nie podlega bowiem zachowkowi. Żeby przekazanie nieruchomości było skuteczne i wiążące, konieczne jest udanie się do notariusza – umowa musi mieć formę aktu notarialnego.
Z uwagi na to, że polskie społeczeństwo starzeje się, przekazywanie nieruchomości w ramach umowy dożywocia staje się coraz bardziej popularne. I chociaż prawo precyzuje obowiązki stron, a w razie ewentualnych sporów umowę może rozwiązać sąd, to przy tego typu transakcjach zawsze należy zachować dużą ostrożność.
renta dożywotnia za mieszkanie
Umowa dożywocia – plusy i minusy
Liczba zawieranych umów dożywocia co roku się zwiększa. Takie rozwiązanie jest coraz bardziej popularne wśród osób starszych, które mają problemy z utrzymaniem posiadanej nieruchomości. Co dokładnie kryje się pod terminem umowa dożywocia i czy takie rozwiązanie jest opłacalne?
Czym jest umowa dożywocia?
Umowa dożywocia jest zawierana w formie aktu notarialnego. Strona umowy (dożywotnik) przekazuje prawa do nieruchomości, a w zamian otrzymuje dożywotnią opiekę. Umowa dożywocia jest najczęściej zawierana między najbliższą rodziną i stanowi formę zabezpieczenia dla osoby starszej. Przepisana nieruchomość niekoniecznie musi być mieszkaniem, ale może występować też w formie:
gruntu
lokalu użytkowego
domu
Umowy na rentę dożywotnią są też podpisywane z funduszami, które, w zamian za prawa do domu lub mieszkania, oferują tzw. rentę dożywotnią, czyli comiesięczne wsparcie finansowe. Senior, który zdecyduje się na taką opcję, jest objęty specjalną ochroną, dzięki czemu na pewno nie zostanie pozostawiony sam sobie i do śmierci będzie mógł zamieszkiwać swój lokal.
Korzyści wynikające z dożywotniej renty
Podpisując umowę z funduszem, dożywotnik może liczyć dodatkowo na bezpłatną:
pomoc medyczną
porady prawne
ubezpieczenie sprzętów znajdujących się w lokalu
W każdej umowie należy dokładnie zawrzeć co rozumie się pod pojęciem opieki i zaznaczyć czy obejmuje ona tylko wsparcie finansowe czy też pomoc fizyczną np. w opiece nad domem. Odpowiednio skonstruowana umowa gwarantuje rentę, która stanowi całkowity substytut opieki. Zdecydowanym atutem jest możliwość mieszkania w domu lub mieszkaniu. Zawierając umowę dożywocia, osoba starsza traci prawo do lokalu dopiero w chwili śmierci. Takie rozwiązanie zapewnia bezpieczeństwo obu stronom umowy.
Skąd wynika popularność umowy dożywocia?
Prawdopodobnie z tego, że nieruchomość jest często jedynym posiadanym dobrem materialnym, a jego sprzedaż nie jest taka prosta. Większość seniorów nie chce się wyprowadzać z lokum, w którym spędziło większość swojego życia, dlatego umowa dożywocia jest rozwiązaniem pośrednim, które pozwala na pozostanie w swoim domu, a jednocześnie zapewnia wsparcie finansowe.
Czy umowa dożywocia to zawsze dobre rozwiązanie?
Umowa dożywocia nie jest dobrym pomysłem, jeżeli zostanie podpisana w tzw. szarej strefie, czyli w porozumieniu z osobą prywatną, która nie jest znana osobie starszej. Tego rodzaju umowa powinna zostać zawarta z bliską osobą lub instytucją, której ufamy (np. funduszem, którego legalną działalność można łatwo potwierdzić) oraz potwierdzona przez notariusza.
Umowa dożywocia: na czym polega. Wady i zalety umowy o dożywocie
Umowa dożywocia: na czym polega. Wady i zalety umowy o dożywocie
13:58
Autor: Gettyimages
Umowa dożywocia polegająca na przeniesieniu własności nieruchomości może być korzystna dla osób starszych o niskich dochodach. Zawierając umowę o dożywocie mogą sobie zapewnić prawo do dalszego zamieszkiwania dotychczasowego lokum i jednocześnie uzyskać środki na utrzymanie do końca życia.
Właściciel nieruchomości może przenieść prawo własności na określoną osobę w zamian za dożywotnie utrzymanie lub inne określone świadczenia. Z chwilą zawarcia takiej umowy zbywca nieruchomości staje się dożywotnikiem, a nabywca zobowiązanym z umowy dożywocia. Powinien on wypełniać względem dożywotnika wszystkie obowiązki zawarte w umowie.
Prawo dożywocia może przysługiwać kilku osobom, np. małżonkom, którzy przenoszą własność wspólnej nieruchomości na osobę trzecią. Możliwe jest również ustanowienie prawa dożywocia na rzecz osoby bliskiej zbywcy niebędącej współwłaścicielem zbywanej nieruchomości (np. na rzecz jego rodziców, dzieci lub partnera życiowego). Przedmiotem umowy dożywocia może być:
każda nieruchomość (gruntowa lub lokalowa),
gospodarstwo rolne,
udział we współwłasności nieruchomości,
prawo użytkowania wieczystego lub udział w takim prawie.
Co się należy dożywotnikowi: zakres obowiązków w umowie dożywocia
Strony umowy dożywocia mogą elastycznie określić zakres obowiązków nabywcy nieruchomości względem dożywotnika. Jeśli tego nie uczynią, przyjmuje się – zgodnie z art. 908 § 1 Kodeksu cywilnego – że nabywca jest zobowiązany przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienie, ubrania, zapewnić mieszkanie, światło i opał, odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb. Nie zawsze jednak nabywca oraz dożywotnik chcą i mogą razem mieszkać, dlatego częściej w umowach dożywocia nabywca zobowiązuje się do obciążenia nabytej nieruchomości prawem użytkowania na rzecz zbywcy (może być ono ograniczone do części nieruchomości), służebnością mieszkania lub inną służebnością osobistą, a także spełniać powtarzające się świadczenia pieniężne lub w rzeczach oznaczonych co do gatunku (dostawa żywności, opału itp.).
Prawo dożywocia jest niezbywalne, co oznacza, że dożywotnik nie może go przenieść na inną osobę i że nie podlega ono dziedziczeniu. Wyjątkiem są jedynie te uprawnienia dożywotnika, które stały się wymagalne za jego życia i których nie otrzymał (np. należne, a niewypłacone świadczenia pieniężne) – te są dziedziczone. Uprawnienia dożywotnika wygasają z chwilą jego śmierci. Gdy umiera jeden z dożywotników, obowiązki nabywcy ulegają odpowiedniemu zmniejszeniu, natomiast obowiązki wobec żyjących uprawnionych muszą być dalej realizowane (ich sytuacja nie może ulec pogorszeniu).
Jak sporządzić umowę dożywocia
Z uwagi na to, że umowa dożywocia dotyczy przeniesienia własności nieruchomości, musi mieć formę aktu notarialnego. Sporządzenie umowy dożywocia w zwykłej formie pisemnej, bez udziału notariusza, spowoduje, że będzie nieważna i nie wywoła żadnych skutków prawnych. Przeniesienie własności nieruchomości na podstawie umowy o dożywocie następuje z jednoczesnym obciążeniem nieruchomości prawem dożywocia (stosuje się do niego odpowiednio przepisy o prawach rzeczowych ograniczonych), które jest ujawniane w księdze wieczystej. Notariusz sporządzający umowę zamieści w niej stosowny wniosek o wpis zmiany właściciela i prawa dożywocia w księdze wieczystej.
Ile kosztuje umowa dożywocia
Wynagrodzenie notariusza ustala się w zależności od wartości przedmiotu umowy, czyli zbywanej nieruchomości. Przykładowo, gdy wartość nieruchomości mieści się w przedziale od 60 000 zł do 1 000 000 zł, taksa notarialna wynosi 1010 zł plus 0,4% od nadwyżki powyżej 60 000 zł. Dodatkowo pobierane jest 200 zł za sporządzenie w akcie wniosku o wpis do księgi wieczystej i po 6 zł za każdą stronę odpisu aktu notarialnego. Do wynagrodzenia doliczany jest VAT w stawce 23%.
Czy można zmienić lub rozwiązać umowę dożywocia
Jeżeli po zawarciu umowy dożywocia między dożywotnikiem a zobowiązanym wytworzą się z jakichkolwiek powodów takie relacje, że nie można wymagać od nich, żeby pozostawali nadal w bezpośredniej ze sobą styczności, sąd na żądanie jednej ze stron zamieni wszystkie lub niektóre uprawnienia objęte treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tych uprawnień.
Natomiast w wyjątkowych wypadkach sąd może na żądanie zobowiązanego lub dożywotnika (gdy jest on zbywcą nieruchomości) rozwiązać umowę o dożywocie. Rozwiązanie umowy oznacza, że nieruchomość wróci do dożywotnika, a obowiązek jego utrzymywania wygaśnie (nie trzeba jednak zwracać otrzymanych już świadczeń). Rozwiązanie umowy dożywocia nie jest łatwe i może być stosowane w ostateczności. Ponadto nie jest to w ogóle dopuszczalne po zbyciu nieruchomości obciążonej dożywociem (patrz Wyrok Sądu Najwyższego z 17 marca 2004 r., sygn. II CK 91/03).
Czy można zbyć nieruchomość z umową dożywocia
Nie ma przeszkód, aby osoba zobowiązana z tytułu umowy o dożywocie zbyła otrzymaną nieruchomość (sprzedała albo komuś podarowała). Nie musi więc pytać dożywotnika o zgodę na zbycie. W takiej sytuacji nowy nabywca niejako wstępuje w obowiązki zbywcy i ponosi odpowiedzialność za realizację obowiązków rzeczowych związanych z nabytą nieruchomością (czyli musi respektować służebność mieszkania lub użytkowanie dożywotnika), a także ponosi osobistą odpowiedzialność za świadczenia tym prawem objęte, chyba że stały się wymagalne w czasie, kiedy nieruchomość nie była jego własnością. Podobnie będzie w razie przekazania obciążonej dożywociem nieruchomości w spadku. Zmiana osoby zobowiązanej – zwłaszcza z kogoś bliskiego na całkiem obcego – może być trudna do zaakceptowania przez dożywotnika. Dlatego w przypadku zbycia nieruchomości obciążonej prawem dożywocia dożywotnik może żądać zamiany prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tego prawa. Musi w tej sprawie wystąpić do sądu, ponieważ nie ma możliwości dokonania takiej zmiany w akcie notarialnym. Gdyby dożywotnik musiał się wyprowadzić z zajmowanej dotychczas nieruchomości, renta powinna zostać ustalona w takiej wysokości, żeby wystarczała na utrzymanie i wynajęcie nowego mieszkania.
Umowa dożywocia podatek
Zbywca nieruchomości, jakim jest dożywotnik, nie płaci podatku dochodowego od takiej transakcji, nawet gdy nieruchomość ta była w jego posiadaniu krócej niż 5 lat. Potwierdzają to wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego:
„w przypadku zbycia nieruchomości na podstawie umowy o dożywocie nie jest możliwe określenie przychodu ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a/ Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, na zasadach wynikających z art. 19 ust. 1 i 3 tej ustawy” (Uchwała NSA z 17 listopada 2014 r., sygn. II FPS 4/14);
„skoro w Ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie określił podstawy opodatkowania w przypadku zbycia nieruchomości w drodze umowy dożywocia – nie było jego intencją opodatkowanie tego zbycia, aczkolwiek sama umowa dożywocia ma charakter odpłatny” (Wyrok NSA z 3 grudnia 2014 r., sygn. II FSK 2194/12).
Umowa dożywocia podlega jednak podatkowi od czynności cywilnoprawnych, który wynosi 2% wartości rynkowej nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego. Podatek ten płaci nabywca nieruchomości.
Podstawa prawna:
art. 908-916 Kodeksu cywilnego
rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej (t.j. DzU z 2018 r. poz. 272)
Umowa dożywocia – czym się charakteryzuje? Kiedy można podpisać?
Czym jest umowa o dożywocie?
Umowa o dożywocie to rodzaj umowy cywilnoprawnej regulowanej przez Kodeks cywilny. Podpisując ją, właściciel danej nieruchomości zobowiązuje się przenieść jej własność na nabywcę. Nabywca zaś w zamian za to zobowiązuje się zapewnić zbywcy lub/i bliskiej mu osobie dożywotnie utrzymanie. W chwili zawarcia umowy zbywca nieruchomości staję się dożywotnikiem, a nabywca zobowiązanym z umowy.
Podstawową funkcją umowy o dożywocie jest funkcja alimentacyjna. Umowa może z kolei dotyczyć każdej nieruchomości: gruntowej, lokalnej, gospodarstwa rolnego, udziału we współwłasności nieruchomości, prawa użytkowania wieczystego lub udziału w nim.
Jakie są charakterystyczne cechy umowy o dożywocie?
Umowa dożywocia musi być sporządzona i zawarta w formie aktu notarialnego, pod rygorem nieważności. Najistotniejsze elementy, które powinny się w niej znaleźć to natomiast przeniesienie prawa własności nieruchomości oraz określenie zobowiązań nabywcy wobec dożywotnika. Kiedy przechodzi własność w umowie dożywocia? Zgodnie z powyższym, własność nieruchomości przechodzi na nabywcę w momencie podpisania umowy.
W umowie należy również zawrzeć: dane obu stron (PESEL, miejsce zamieszkania, numer i serię dowodu osobistego itd.),
przedmiot umowy,
data, w której przedmiot zostanie przekazany nabywcy.
Jakie dokumenty należy dołączyć do umowy dożywocia? W zależności od rodzaju nieruchomości do umowy konieczne może okazać się dołączenie: dokumentów potwierdzających nabycie nieruchomości,
numeru księgi wieczystej,
zaświadczenia o braku zaległości w opłatach za nieruchomość,
wypisu z rejestru gruntów,
wypisu z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego,
wyrysu z mapy ewidencyjnej.
Kto może zawrzeć umowę dożywocia?
Zbywcą nieruchomości może być tylko i wyłącznie osoba fizyczna, ze względu na obowiązek dożywotniego utrzymania. Nabywcą zaś może być zarówno osoba fizyczna, jak i osoba prawna. Ponadto prawo dożywocia może także przysługiwać kilku osobom, np. małżonkom.
Najczęściej umowa dożywocia zawierana jest z członkami rodziny. W rzeczywistości jednak nie ma takiego obowiązku i może być ona zawarta nawet z obcą osobą.
Jakie są koszty podpisania umowy dożywocia?
Tak, jak zostało to wspomniane, umowa o dożywocie, musi być podpisana w obecności notariusza. Jej koszt natomiast, zależny będzie od wartości danej nieruchomości i podlegać będzie on taksie notarialnej, której wysokość jest ściśle określona w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 roku w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej.
Dodatkowo do kosztów należy doliczyć opłatę sądową w wysokości 200 zł od wniosku o wpis do księgi wieczystej prawa własności. Jeżeli w księdze ma znajdować się informacja o prawie dożywocia zbywcy nieruchomości, wówczas należy uiścić opłatę sądową w wysokości 150 zł od wniosku o wpis praw osobistych.
Opłatom podlegać będzie także sporządzenie wypisów aktu notarialnego. Ponadto umowa dożywocia jest umową cywilnoprawną, a więc obowiązuje ją podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2 proc. wartości rynkowej nieruchomości.
Do czego zobowiązane są strony podpisujące umowę?
W umowie dożywocia przede wszystkim powinny zostać jasno określone zasady dożywotniego utrzymania zbywcy nieruchomości. Jeżeli prawa i obowiązki nie zostały jasno wyszczególnione w umowie, wówczas będą one wynikać z zapisów Kodeksu cywilnego.
Stosownie do jego treści nabywca nieruchomości powinien przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu pożywienie, ubrania, mieszkanie, światło, opał, pomoc i pielęgnację w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający miejscowym zwyczajom.
Ze względu na to, że dożywocie to prawo majątkowe osobiste, jest ono niezbywalne i nie podlega dziedziczeniu. Oznacza to, że na skutek śmierci dożywotnika umowa wygasa, a dożywotnik nie może przenieść prawa na inną osobę.
Czy można rozwiązać umowę dożywocia?
Rozwiązanie umowy dożywocia ma miejsce bardzo rzadko, a prawo do tego ma tylko i wyłącznie sąd. Co więcej, do takiego orzeczenia muszą wystąpić solidne przesłanki. Warto wiedzieć, że sam konflikt między dożywotnikiem a nabywcą nie jest powodem do rozwiązania umowy dożywocia.
Jeżeli między stronami umowy wytworzą się stosunki, które powodują, że nie mogą oni pozostawać ze sobą w bezpośredniej styczności (konflikt), lub nabywca nie wywiązuje się ze swoich obowiązków, sąd na żądanie jednej z osób, może zmienić niektóre uprawnienia. Najczęściej zmianom ulega forma umowy, która zamienia dożywotnie utrzymanie na dożywotnią rentę dla dożywotnika.
Umowa dożywocia a zachowek
Umowa dożywocia w przeciwieństwie do umowy darowizny jest umową odpłatą. W związku z tym nieruchomość, będąca przedmiotem umowy, nie zostanie wliczona do spadku. Wobec tego nabywca nieruchomości po śmierci dożywotnika nie ma obowiązku zapłaty zachowku na rzecz jego spadkobierców.
Podsumowanie: umowa dożywocia plusy i minusy
Główną korzyścią wynikającą z umowy dożywocia jest przede wszystkim możliwość zapewniania spokojnej starości osobom starszym. Z racji tego, że umowa obejmuje dożywotnie utrzymanie, w szczególności korzystna będzie dla osób, które nie mają wystarczających środków finansowych na samodzielne utrzymanie.
Nabywca nieruchomości w zamian za dożywotnie utrzymanie uzyskuje zaś nieruchomość. Nie musi on więc zaciągać żadnych zobowiązań kredytowych na wiele lat. Po podpisaniu umowy natychmiastowo zyskuje on prawo własności do nieruchomości.
Wadą umowy o dożywocie jest natomiast konieczność poniesienia kosztów związanych ze sporządzeniem i podpisaniem umowy u notariusza. Umowa podlega również opodatkowaniu w wysokości 2 proc. od wartości rynkowej nieruchomości. Ponadto jest ona trudna do rozwiązania i zawierana jest długoterminowo, dlatego trzeba liczyć się z możliwością wystąpienia konfliktów między stronami umowy.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Business gospodarka porady
Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
Czym jest i ile kosztuje umowa o dożywocie? Czym różni się umowa dożywocia od zachowku?
Zakup mieszkania na kredyt hipoteczny jest jedną z najczęściej wybieranych przez Polaków opcji. Wystarczy, że spełnisz wymagania dotyczące wysokości zdolności kredytowej, masz dobrą historię w BIK-u, a przy tym możesz udowodnić posiadanie wkładu własnego na zakup mieszkania rzędu 20 proc. Wówczas nie będziesz mieć większego problemu z finansowaniem nabycia nieruchomości mieszkalnej z użyciem kredytu hipotecznego. Możesz też uzyskać własny lokal w drodze dziedziczenia i nie musisz czekać na to, aż bliska osoba odejdzie z tego świata. Mieszkanie może być na Ciebie przepisane za życia np. babci, dziadka, mamy czy taty. Takiej procedurze może towarzyszyć podpisanie umowy dożywocia. Z czym się ona wiąże i jakie skutki prawne przynosi?
Na czym polega umowa dożywocia? Definicja
Umowa dożywocia jest rodzajem umowy cywilnoprawnej uregulowanej w przepisach Kodeksu cywilnego. W art. 908-916 Kodeksu ustanowiono wszelkie kwestie dotyczące przeniesienia prawa własności do mieszkania za dożywocie. Art. 908. § 1. określa, że jeśli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie, co w istocie jest zawarciem umowy o dożywocie, to bierze on na siebie obowiązek przyjęcia zbywcy jako domownika. Musi dostarczać mu wyżywienie, ubranie, mieszkanie, światło i opał oraz zapewnić odpowiednią pomoc i opiekę w chorobie, a także sprawić mu własny pogrzeb, odpowiadający miejscowym zwyczajom. W praktyce sprowadza się to do tego, że nabywca mieszkania wraz z pierwotnym właścicielem razem zapewniają mu niezbędne do utrzymania środki.
Dożywocie można zastrzec na rzecz osoby lub osób bliskich zbywcy nieruchomości, ale nie jest to absolutnie wymagane. Zbywcą może być wyłącznie osoba fizyczna, ponieważ tylko do niej odnoszą się postanowienia o dożywotnim utrzymywaniu i stosunku bliskości w umowie dożywocia. Obowiązki nabywcy nieruchomości muszą być kształtowane zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego. Nabywcą w umowie dożywocia może być zarówno osoba fizyczna, jak i osoba prawna.
Zawarta pomiędzy stronami umowa o dożywocie może zakładać ustanowienie:
użytkowania na rzecz dożywotnika,
służebność osobistą,
rentę dożywotnią.
Niewykluczone, że w miarę upływu czasu strony umowy o dożywocie będą chciały zmienić treść stosunku dożywocia. Będzie to możliwe jedynie w kilku przypadkach, tj. gdy:
z określonego powodu pomiędzy dożywotnikiem a zobowiązanym stosunki się popsują tak, że nie można będzie wymagać od stron, aby nadal pozostawały ze sobą w bezpośredniej styczności – zmiana treści umowy polegać będzie na modyfikacji wszystkich lub wyłącznie niektórych uprawnień związanych z prawem dożywocia na dożywotnią rentę, a każda ze stron może tego zażądać;
zobowiązany z tytułu umowy dożywocia, tj. osoba która dostała mieszkanie za dożywocie, doprowadzi do jego zbycia – wówczas dożywotnik może domagać się zmiany prawa dożywocia na dożywotnią rentę.
Przedmiotem umowy dożywocia wcale nie musi być mieszkanie, ale również nieruchomość budynkowa lub gruntowa. Mogą to być udział we współwłasności nieruchomości, prawo użytkowania wieczystego, udział w takim prawie bądź też gospodarstwo rolne.
To może Cię zainteresować: Na co uważać zaciągając kredyt hipoteczny i na co zwrócić uwagę podpisując umowę?
Umowa dożywocia a zachowek
Jeśli w testamencie właściciel nieruchomości ustalił kilku spadkobierców, którzy po jego śmierci będą mieli pewne udziały w mieszkaniu czy domu, to podpisanie umowy dożywocia wszystko zmienia. Jak mają się do siebie testament i umowa dożywocia?
Otóż zapisy z testamentu po jej podpisaniu zostają unieważnione. Wszystko dlatego, że w przeciwieństwie do darowizny mieszkania umowa dożywocia nie jest bezpłatnym przysporzeniem. Spadkobiercy nie mogą sobie zatem rościć praw do zachowku od wartości nieruchomości, jeśli podpisana została umowa o dożywocie. A zachowek dla rodzeństwa nie będzie się automatycznie należał. Dożywocie nie podlega zaliczeniu na zachowek.
Czasami rodzice czy dziadkowie albo inne osoby chcą przekazać swoje mieszkanie lub dom konkretnej osobie. Mogą to zrobić poprzez umowę darowizny nieruchomości lub umowę o dożywocie. Umowy te niosą za sobą inne skutki prawne i często można ustrzec się ewentualnych sporów w rodzinie, jeśli wybierze się umowę dożywocia, a spłata rodzeństwa w takim przypadku, tj. gdy rodzice przekazują jednemu z dzieci nieruchomość, w ogóle nie ma miejsca. Te same osoby dzięki umowie dożywocia mają zapewniony dach nad głową i należytą opiekę do swojej śmierci.
Umowa dożywocia a darowizna ze służebnością – różnice
Umowa dożywocia nie jest tym samym co służebność. Czym różnią się te dwie konstrukcje prawne? Otóż możesz spotkać się z umową darowizny ze służebnością dożywotniego mieszkania. Darowizna jest rodzajem umowy cywilnoprawnej, jednostronnie zobowiązującej właściciela np. mieszkania do przeniesienia prawa własności do nieruchomości na nabywcę. W takiej sytuacji, gdy ustanowi łącznie z umową darowizny i wpisze w jej treść służebność dożywotniego mieszkania, darczyńca będzie mieć prawo zamieszkiwania w części lub w całej nieruchomości do końca swoich dni. Nabywca nie będzie mieć jednak obowiązku utrzymywania dotychczasowego właściciela, opieki w chorobie czy wyprawienia pogrzebu, jak to się dzieje w przypadku zawarcia umowy dożywocia.
Umowa dożywocia – wzór
Chcesz wiedzieć, jak sporządzić umowę dożywocia? Musi mieć ona formę aktu notarialnego, który przygotowywany jest w kancelarii notarialnej. W takiej umowie znaleźć powinny się najważniejsze informacje o stronach – dożywotniku oraz osobie zobowiązanej. Wśród nich są:
imię lub imiona oraz nazwisko;
imiona rodziców;
numer PESEL;
data urodzenia;
miejscowość urodzenia;
stan cywilny;
adres;
adres korespondencyjny;
rodzaj dokumentu tożsamości, z serią i numerem oraz terminem ważności;
obywatelstwo.
W treści umowy powinny znaleźć się jej warunki, a więc wskazanie przedmiotu dożywocia, wraz z oszacowaniem jego wartości. Należy ustalić też, kiedy nastąpi wydanie przedmiotu umowy osobie zobowiązanej. Jakie dokumenty będą wymagane do podpisania aktu notarialnego? Należą do nich:
dokument tożsamości, najczęściej dowód osobisty;
podstawa nabycia nieruchomości objętej umową dożywocia, a więc np. umowa sprzedaży, darowizny, prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, akt poświadczenia dziedziczenia i tym podobne;
zaświadczenie wydane przez Naczelnika Urzędu Skarbowego, w którym stwierdzi on, że podatek od spadków i darowizn został uiszczony lub że nabycie było zwolnione od podatku lub zobowiązanie podatkowe wygasło wskutek przedawnienia.
Wypis aktu notarialnego dokumentującego umowę majątkową, jeśli w ogóle została zawarta.
Jeśli umowa dożywocia dotyczy lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, z założoną dla niej księgą wieczystą, to wówczas będzie potrzebny jej numer oraz aktualne zaświadczenie wydane przez administratora budynku o braku zaległości w uiszczaniu odpowiednich opłat, np. za czynsz.
Sprawdź: Darowizna od rodziców a podatek – kiedy należy go zapłacić? Jak rozliczyć się z darowizny pieniężnej od rodziców?
Umowa dożywocia – koszty
Ile kosztuje umowa dożywocia? Kalkulator taksy notarialnej nie określi jej w sposób zgodny z prawdą, ponieważ jest ona ustalana indywidualnie, a wartość nieruchomości na nią wpływa. Koszty w 2022 roku będą obejmowały taksę za wypisy aktu notarialnego. Warto wiedzieć, że opłata sądowa ustalana jest każdorazowo w odniesieniu do przedmiotowego stanu faktycznego na podstawie Ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
Ile kosztuje zawarcie umowy dożywocia u notariusza?
Umowa o dożywocie musi mieć zachowaną formę aktu notarialnego, dlatego konieczne jest jej podpisanie u notariusza. Ile kosztuje taki dokument? Wszystko zależy od wartości przedmiotu czynności notarialnej, co jest zgodne z przepisami Ustawy z dnia 14 lutego 1991 roku Prawo o notariacie. Ponadto ważne są wysokości maksymalnych stawek taksy notarialnej określone w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 roku. Dodatkowo ten prawnik pobierze stałą opłatę sądową w kwocie 200 zł od wniosku o wpis do księgi wieczystej prawa własności. Kwota ta powinna zostać niezwłocznie przekazana na rzecz Sądu Rejonowego właściwego dla miejsca położenia nieruchomości.
Jeśli w księdze wieczystej ma być ujawnione prawo dożywocia zbywcy, tj. dożywotnika, notariusz pobierze stałą opłatę sądową w kwocie 150 zł – od wniosku o wpis praw osobistych.
Koszty notarialne obejmują przy tym ustalaną indywidualnie taksę notarialną, a także taksę w wysokości 6 zł netto za każdą rozpoczętą stronę plus obowiązującą stawkę podatku VAT. Zwykle potrzebne jest od 4 do 6 egzemplarzy umowy dożywocia, ponieważ każdy taki egzemplarz powinien trafić do:
dożywotnika,
nabywcy nieruchomości,
wydziału Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego prowadzącego księgę danej nieruchomości,
urzędu gminy lub miasta,
urzędu skarbowego.
Co ciekawe, notariusz może pobrać też dodatkową opłatę z tytułu przesłania do sądu drogą teleinformatyczną wniosku o dokonanie wpisu w księdze wieczystej – opłata wynosi 246 zł.
Umowa dożywocia a podatek
Musisz liczyć się z poniesieniem kosztów wynikających z podatku od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2 proc. wartości rynkowej przedmiotu umowy dożywocia. Podatek ten opłaca nabywca prawa własności nieruchomości. Można powiedzieć, że PCC jest daniną od dożywocia, a raczej od podpisania takiej umowy. A podatek od sprzedaży nieruchomości? Czy jest on pobierany, jeśli prawo własności przechodzi z dożywotnika na osobę zobowiązaną? Nie, taki podatek nie jest naliczany.
Kliknij i dowiedz się: Drugi kredyt hipoteczny – czy to możliwe? Gdzie złożyć wniosek o drugi kredyt hipoteczny?
Umowy dożywocia – plusy i minusy
Czy warto posłużyć się umową dożywocia, aby przenieść prawo własności nieruchomości, ale jednocześnie zabezpieczyć swoje interesy na stare lata? Zobacz, z czym dokładnie wiąże się umowa dożywocia. Jej wady i zalety z perspektywy dożywotnika i nabywcy nieruchomości zostały zgromadzone w poniższej tabeli:
Dożywotnik Nabywca nieruchomości Zalety Wady Zalety Wady Zapewnienie sobie spokojnej starości i utrzymania do końca dni Utrata prawa własności mieszkania Otrzymanie nieruchomości bezpłatnie Konieczność zobowiązania się do utrzymania i pielęgnacji dożywotnika Brak kłopotów dla spadkobierców po śmierci Możliwe konflikty w rodzinie Zyski ekonomiczne Wydatki na utrzymanie dożywotnika Brak konieczności wypłaty zachowku spadkobiercom zmarłego dożywotnika Konieczność uiszczenia podatku PCC
Kupno nieruchomości a umowa dożywocia
Umowa dożywocia nie jest czynnikiem, który nie pozwala na sprzedaż nieruchomości. Czy jednak dobrym pomysłem będzie zakup nieruchomości w przypadku, gdy jest w niej lokator z umową dożywocia? Najczęściej takie mieszkania z wadami prawnymi czy z obciążeniami są tańsze od innych, dlatego interesuje się nimi wiele osób. Miej jednak świadomość tego, że przy kupnie nieruchomości z lokatorem dożywotnikiem będziesz zobowiązany dzielić ją z nim, a przy tym zapewnić mu wyżywienie, opiekę lekarską, dostęp do mediów, a nawet wyprawić godny pogrzeb.
Kredyt hipoteczny a umowa dożywocia – czy bank udzieli zgody na kredyt?
Czy bank przyzna Ci kredyt hipoteczny na zakup mieszkania z umową dożywocia? Niestety nie. Umowa tego rodzaju dyskwalifikuje Cię jako kredytobiorcę i nie będziesz miał możliwości zaciągnięcia zobowiązania z zabezpieczeniem na nieruchomości. Pierwszeństwo w księdze wieczystej ma wpisane już do niej prawo dożywocia.
Zdarza się jednak, że kredyt hipoteczny ciążący na nieruchomości nie będzie przeszkodą w ustanowieniu dożywocia. Jeśli hipoteka została wpisana do księgi wieczystej wcześniej niż prawo dożywocia, to będzie miało ono pierwszeństwo przed prawem dożywotnika.
Warto sprawdzić: Kredyt pod hipotekę – kto może z niego skorzystać? Czy kredyt pod hipotekę się opłaca?
Umowa dożywocia – FAQ
Masz dodatkowe pytania dotyczące umowy dożywocia? Być może chcesz zawrzeć taką umowę jako przyszły dożywotnik albo wręcz przeciwnie – masz zostać osobą zobowiązaną wobec dożywotnika? Zobacz odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania związane z omawianą umową.
Umowa dożywocia czy trzeba mieszkać razem?
Właściwie obowiązki nabywcy mieszkania wynikające z zawartej umowy dożywocia powodują, że powinien on utrzymywać bliskie stosunki osobiste z dożywotnikiem. Jeśli doszłoby do poważnych zakłóceń w tym zakresie, może to prowadzić do zmiany lub rozwiązania umowy.
Umowa dożywocia a śmierć dożywotnika – co dalej?
W razie śmierci dożywotnika umowa dożywocia ulega wygaśnięciu. Jeśli natomiast takie prawo zostało ustanowione na rzecz kilku osób, ulegnie ono odpowiedniemu uszczupleniu, jeśli umrze jedna z nich.
Po śmierci dożywotnika ostatnią powinnością osoby zobowiązanej będzie wyprawienie mu pogrzebu, zgodnego z miejscowymi zwyczajami. Na względzie trzeba mieć, że umowa dożywocia wiąże się po śmierci dożywotnika wyłącznie z przeniesieniem własności nieruchomości. Co z ruchomościami, jakie znajdują się np. w mieszkaniu? Wchodzą one w skład masy spadkowej, a rozporządzanie nimi w takim przypadku przez nabywcę nieruchomości jest niezgodne z prawem. Trzeba poczekać na postanowienie sądu o nabyciu spadku.
Umowa dożywocia a długi dożywotnika
W stosunku do umowy o dożywocie powinno się stosować przepisy o ochronie wierzycieli w razie niewypłacalności dłużnika, wskazane w art. 527 i kolejnych Kodeksu cywilnego. Art. 916 kodeksu przewiduje łagodniejsze przesłanki, kiedy w przypadku długów dożywotnika umowa o dożywocie może zostać uznana za bezskuteczną.
Otóż osoba zobowiązana z umowy dożywocia, mająca ustawowy obowiązek alimentacyjny, może zażądać uznania dożywocia za umowę bezskuteczną w stosunku do niej, jeśli wskutek niej dożywotnik stał się niewypłacalny. Uprawnienie to przysługuje nawet wtedy, gdy dożywotnik nie działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli i bez względu na czas zawarcia umowy. Umowa o dożywocie może być uznana za bezskuteczną jedynie w terminie 5 lat od jej zawarcia.
Jeśli masz mieszkanie uzyskane w ramach umowy dożywocia, a dożywotnik zmarł i okazało się, że miał długi, to nie musisz martwić się o to, że Twoja nieruchomość zostanie zlicytowana. Jeśli nie jesteś krewnym zmarłego i po nim nie dziedziczysz, na pewno nie będziesz musiał spłacać jego zobowiązań. W przeciwnym przypadku możesz odrzucić spadek, co oznacza, że nie przejdą na Ciebie takie długi. Masz 6 miesięcy od dnia powzięcia wiedzy o powołaniu do spadku na to, by dokonać jego odrzucenia.
Czy można sprzedać mieszkanie po umowie dożywocia?
Jak mają się do siebie umowa dożywocia i sprzedaż mieszkania? Otóż po zawarciu takiej umowy nabywca nieruchomości ma do niej prawo. Dlatego może zdecydować się na sprzedaż mieszkania. Nowi potencjalni nabywcy powinni mieć jednak świadomość, jaki jest dokładny stan prawny nieruchomości, którą być może będą chcieli kupić. W ogłoszeniu sprzedaży powinna znaleźć się informacja o dożywotniku. On sam może żądać zamiany prawa dożywocia na dożywotnią rentę, której wysokość powinna odpowiadać wartości ustanowionego prawa.
Czy można rozwiązać umowę dożywocia?
Umowa dożywocia może zostać rozwiązana jedynie w wyjątkowych sytuacjach. Nie można tego jednak zrobić u notariusza, tylko w sądzie. Aby możliwe było rozwiązanie, konieczne jest przy tym spełnienie przesłanek wskazanych w art. 913 § 2 Kodeksu cywilnego. Mianowicie:
Pomiędzy dożywotnikiem a zobowiązanym powstały takie stosunki, że nie można wymagać od nich dalszego pozostawania ze sobą w bezpośredniej styczności.
Z żądaniem rozwiązania umowy o dożywocie powinna wystąpić osoba zobowiązana z tytułu dożywocia lub dożywotnik pozostający zbywcą nieruchomości.
Sąd może uwzględnić argumenty podniesione przez strony umowy o dożywocie. Jeśli tak się stanie, to prawo dożywocia wygasa i prawo do nieruchomości powraca do dożywotnika.
Pamiętać jednak należy, że dożywocie jest prawem majątkowym osobistym o charakterze niezbywalnym. Nie podlega dziedziczeniu.
Czy możliwe jest podważenie umowy dożywocia? Nie można odwołać takiej umowy, ale możliwe jest jej unieważnienie. Jak unieważnić umowę dożywocia? Można powołać się na instytucję tak zwanego wyzysku ujętą w art. 338 Kodeksu cywilnego. Wskazuje on, że jeśli jedna ze stron, wyzyskując przymusowe położenie, niedołęstwo lub niedoświadczenie drugiej strony, w zamian za swoje świadczenie przyjmuje albo zastrzega dla siebie lub dla osoby trzeciej świadczenie, którego wartość w chwili zawarcia umowy przewyższa w rażącym stopniu wartość jej własnego świadczenia, druga strona może żądać zmniejszenia swego świadczenia lub zwiększenia należnego świadczenia. W przypadku gdy jedno i drugie byłoby nadmiernie utrudnione, może żądać unieważnienia umowy.
Do tego wszelkie umowy, łącznie z umową dożywocia, które są obarczone wadami oświadczenia woli, przeczą ustawie lub służą jej obejściu, a także te, które są niezgodne z zasadami współżycia społecznego, obarczone będą niezmiennie wadą nieważności. Sąd przy ustalaniu, że umowa o dożywocie jest nieważna, bierze pod uwagę z urzędu bezwzględną nieważność.
Nie przegap:
Na czym polega ustanowienie hipoteki? Jak przebiega proces ustanowienia hipoteki na rzecz banku?
Co lepsze: dom czy mieszkanie? Koszty utrzymania domu i mieszkania w bloku
Jak otrzymać potwierdzenie spłaty kredytu? Wzór wniosku
umowa dożywocia. Czy to się opłaca? Plusy i minusy
Mieszkanie za opiekę inaczej nazywane jest umową dożywocia. Na jej mocy można przekazać prawa do nieruchomości osobie trzeciej, w zamian za dożywotnią opiekę. Czy to się opłaca? Jakie są plusy i minusy tego rozwiązania? Odpowiadamy.
Umowa dożywocia – co to takiego?
Umowa dożywocia jest regulowana przez KC (Kodeks Cywilny). Według przepisów nabywca powinien przyjąć osobę oddającą mu nieruchomość jako domownika, czyli zapewnić mu godny byt. Jest zobowiązany do dostarczenia mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła, prądu i opału. Ponadto osoby takie są zobowiązane do pomocy w codziennych czynnościach i pielęgnowania osoby starszej, a następnie wyprawić jej pogrzeb na własny koszt.
Co ciekawe, w niektórych przypadkach zamiast mieszkania i utrzymania nabywca jest zobowiązany do wypłacania zbywcy dożywotniej renty – np. w przypadku konfliktu, który kończy się w sądzie.
Sprawdź również: Seniorzy ze wsi mają problem z dostępem do hospicjum
Przypominamy, że umowa jest ważna wtedy, gdy zostanie zawarta w formie aktu notarialnego. Przedmiotem umowy może być grunt, dom i mieszkanie. Zbywcą może być jedynie osoba fizyczna, a nabywcą – osoby fizyczne lub prawne.
Czytaj także: Gdzie chcą mieszkać seniorzy? Wybierają przede wszystkim samodzielność
Umowa dożywocia – plusy i minusy
Dla nabywcy największym plusem jest to, że nie musi brać kredytu na daną nieruchomość. Jednak warto rozważyć, czy jesteśmy w stanie zapewnić seniorowi, który ją nam oddaje, odpowiednią opiekę. To bardzo odpowiedzialne zadanie. Często też czasochłonne, gdyż u schyłku życia osoby starsze potrzebują mnóstwa troski i opieki.
Warto również mieć na uwadze to, że między nabywcą a zbywcą może dochodzić do konfliktów o różnorodnym podłożu. Zanim obie strony podejmą taką decyzję, powinny rozważyć za i przeciw.
Autorka: Izabela Nestioruk
Umowa dożywocia. Czym jest i kiedy się ją stosuje?
Umowa dożywocia polega na nieodpłatnym przeniesieniu własności przez jej właściciela (zbywcę) na rzecz inne osoby – zobowiązanego w zamian za zapewnienie miejsca zamieszkania właścicielowi tej nieruchomości, opieki (wikt i opierunek), środków utrzymania oraz pochówku odpowiadającego tradycjom prawa miejscowego tzw. dożywocie.
Jeżeli właściciel nieruchomości ma pozostać w nieruchomości, nieruchomość taka powinna zostać obciążona nieodpłatną służebnością na jego rzecz określającą zakres służebności poprzez wskazanie czy prawo to ma dotyczyć całej nieruchomości czy jej części. Pamiętajmy, że umowę dożywocia można ustanowić również na rzecz osoby najbliższej zbywcy oraz że dożywocie jest prawem niezbywalnym. W razie zmiany stosunków pomiędzy zbywcą, a zobowiązanym, na uzasadnione żądanie jednego z nich, istnieje możliwość zmiany prawa dożywocia na dożywotnią rentę. Z tym wyjątkiem, że w nieruchomości obciążonej prawem dożywocia pozostaje zbywca nieruchomości.
Umowa dożywocia – forma
Umowę dożywocia jak każdą umowę przenoszącą własność nieruchomości należy sporządzić w formie aktu notarialnego. Jeżeli, nieruchomość ma zostać obciążona służebnością na rzecz zbywcy nieruchomości to prawo takie również zostanie ujęte w akcie notarialnym. Po zawarciu umowy dożywocia, notariusz sporządzający akt wystąpi do właściwego Sądu Rejonowego, Wydziału Ksiąg Wieczystych z wnioskiem o wpis praw do księgi wieczystej, tj prawa własności czy też służebności.
Umowa dożywocia – koszty
Umowa dożywocia to umowa przenosząca własność, a jej koszty z zasady ponosi nabywca nieruchomości. Umowa podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, w skrócie PCC, w wysokości 2% bez względu na stopień pokrewieństwa. Nadto, należy uiścić koszty notariusza, podatek oraz koszty wpisu praw do księgi wieczystej.
Umowa dożywocia, a zachowek
Umowa dożywocia jest umową, która co do zasady może wyłączyć w przyszłości prawo przyszłych spadkobierców, którzy byliby uprawnieni do zachowku po zbywcy nieruchomości, do otrzymania zachowku od nabywcy nieruchomości. Umowa taka nie może być zawarta dla pozoru i winna być wykonywana przez jej strony. Treść umowy oraz to czy była wykonywana każdorazowo bada sąd w sprawie o zachowek. Dożywocie, a zachowek? To częste pytanie zadawane przez Klientów.
Tu odpowiedź nie może być jednoznaczna z uwagi na orzecznictwo sądów powszechnych, które obecnie nie jest jednoznacznie uregulowane. Przede wszystkim należy pamiętać, że umowa dożywocia powinna być wykonywana przez jej strony.
Umowa dożywocia plusy i minusy
Plusami umowy dożywocia jest jej charakter, zbywca ma zapewnione do końca życia miejsce zamieszkania oraz środków utrzymania oraz godny pochówek, a nabywca nie ponosi kosztów zakupu otrzymanej nieruchomości w zamian za miejsce zamieszkania i opiekę nad zbywcą nieruchomości. Zasadniczo, umowa taka, jeżeli jest realizowana chroni przed zapłatą zachowku na rzecz osób uprawionych do zachowku po zbywcy nieruchomości.
Głównym minusem jest to, że w nabywca ponosi koszty uboczne związane z umową (taka notarialna plus podatek VAT, opłatę za wpis praw do księgi wieczystej) oraz podatek PCC w wysokości 2%. Obecnie z podatku od czynności cywilnoprawnych nie są zwolnione nawet osoby pozostające w bliskim stopniu pokrewieństwa ze zbywcą nieruchomości, które przepisy prawa zwalniają od ponoszenia podatku PCC w przypadku nabycia spadku lub otrzymania darowizny.
adwokat Izabela Baran
키워드에 대한 정보 umowa dożywocia plusy i minusy
다음은 Bing에서 umowa dożywocia plusy i minusy 주제에 대한 검색 결과입니다. 필요한 경우 더 읽을 수 있습니다.
이 기사는 인터넷의 다양한 출처에서 편집되었습니다. 이 기사가 유용했기를 바랍니다. 이 기사가 유용하다고 생각되면 공유하십시오. 매우 감사합니다!
사람들이 주제에 대해 자주 검색하는 키워드 Prawo na co dzień: umowa dożywocia
- 동영상
- 공유
- 카메라폰
- 동영상폰
- 무료
- 올리기
Prawo #na #co #dzień: #umowa #dożywocia
YouTube에서 umowa dożywocia plusy i minusy 주제의 다른 동영상 보기
주제에 대한 기사를 시청해 주셔서 감사합니다 Prawo na co dzień: umowa dożywocia | umowa dożywocia plusy i minusy, 이 기사가 유용하다고 생각되면 공유하십시오, 매우 감사합니다.
